Elina Brotherus (1972) to jedna z najbardziej znanych fińskich artystek. Związana jest z tzw. szkołą helsińską, uznawaną za jedno z najciekawszych zjawisk we współczesnej fotografii światowej. Jest absolwentką Uniwersytetu Helsińskiego (chemia analityczna) oraz Uniwersytetu Sztuki i Designu w Helsinkach (fotografia).

Debiutowała wystawą indywidualną w 1998 roku. Początkowo jej twórczość skupiała się na autoanalizie i wątkach autobiograficznych. W 2000 roku rozpoczęła pracę nad cyklem „The New Painting” („Nowe Malarstwo”).

W cyklu „The New Painting” artystka skupia się wokół estetyki i tematów związanych z klasycznym malarstwem figuratywnym. Elina Brotherus, posługując się aparatem fotograficznym, podejmuje wyzwania, z którymi malarze zmagają się od stuleci, zajmuje się fundamentalnymi kwestiami wszystkich sztuk wizualnych: światłem, kolorem, kompozycją, usytuowaniem postaci w przestrzeni, przeniesieniem trójwymiarowego świata na dwuwymiarową powierzchnię. W zdjęciach z serii „The New Painting”, tak jak we wcześniejszych projektach, artystka posługuje się autoportretem. Podejmuje tu jednak złożoną grę z widzem: umiejscawia swoje ciało w kadrze w taki sposób, by powielić kompozycje, schematy wizualne znane z arcydzieł malarstwa europejskiego. Zdjęcia nie mówią więc nic o niej samej, lecz prowadzą dialog z europejską tradycją artystyczną. Wśród twórców, którzy inspirują Elinę Brotherus, są m.in. Tycjan, Giorgione, Rafael, Leonardo da Vinci, Vermeer van Delft, Jan van Eyck, Caspar David Friedrich, Paul Cezanne, Paul Gauguin, Edward Degas, Pierre Bonnard. Jak mówi artystka: „Sądziłam, że tylko zdolny malarz może osiągnąć właściwe efekty kolorystyczne. Dlatego zawsze starałam się posługiwać neutralną szarością nieba i chmur. Po podróży do Włoch, wykonując wydruki w laboratorium, przypominałam sobie jednak prawdziwe kolory powietrza. Zrozumiałam, że kolor w fotografii może być wybierany równie arbitralnie, jak pigmenty w obrazach”.

W swoich fotografiach Elina Brotherus dotyka także problemu władzy. Przykładem może być zdjęcie zatytułowane „Artysta i jego model”, które komentuje fakt, że w perspektywie historycznej artysta był zawsze mężczyzną, a jego modelka – kobietą. W tym kontekście (ubrany mężczyzna i naga kobieta) modelka stawiana była zawsze w pozycji osoby słabej i uległej. Elina Brotherus na swojej fotografii odwraca tę sytuację (ona – artystka jest ubrana, jej model, mężczyzna – nagi), symbolicznie biorąc w posiadanie to, z czego odarta została jej płeć w przeszłości.

Elina Brotherus świadomie odrzuca technologię fotografii cyfrowej, najbardziej ceni klasyczne zasady warsztatu fotograficznego.


Prace Brotherus znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i państwowych na całym świecie, m.in. w: Amos Andersson Art Museum, Helsinki, Finlandia; ARKEN Museum of Modern Art, Ishøj, Dania; Centre National des Arts Plastiques (CNAP), Francja; Corcoran Gallery, Waszyngton, USA; DZ Bank, Niemcy; Finnish State Art Collection, Finlandia; Hasselblad Center, Göteborg, Szwecja; Helsinki City Art Museum, Helsinki; Kiasma Museum of Contemporary Art, Helsinki; Malmö Art Museum, Malmö, Szwecja; Moderna Museet, Sztokholm, Szwecja; Musée d'Art Moderne et Contemporain, Strasburg, Francja ; Musée de l’Elysée, Lozanna, Szwajcaria; Musée Nicéphore Niépce, Chalon-sur-Saône, Francja; Museo da Imagem, Braga, Portugalia; Museo nazionale delle arti del XXI secolo (MAXXI), Rzym; Oulu Art Museum, Oulu, Finlandia; Saatchi Collection, Londyn; Tampere City Art Museum, Tampere, Finlandia; The Finnish Museum of Photography, Helsinki, Finlandia.