Studium do Przemysława napadniętego w Rogoźnie przez margrabiów brandenburskich

Aleksander Lesser kształcił się najpierw na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego u Antoniego Brodowskiego, następnie w niemieckich akademiach sztuk pięknych, w Dreźnie i w Monachium. Po powrocie do Polski w 1846 roku zamieszkał w Warszawie. Stał się szybko popularnym malarzem, do tego dochodziła jego pozycja społeczna - pochodził ze słynnej i bogatej rodziny kupieckiej, w której pokolenie jego braci robiło zawrotne kariery polityczne i towarzyskie. On sam był nie tylko malarzem, zajmował się krytyką artystyczną oraz organizacją życia artystycznego, był współzałożycielem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Publiczność i krytyka wysoko ceniła sobie jego sceny z historii Polski oraz malarstwo religijne. Za namalowanie portretów królów polskich, Lesser został wybrany do Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Sławę przyniósł mu obraz Pogrzeb pięciu poległych w 1861 roku. Ów pogrzeb ofiar (Polaków i Żydów) zabitych przez Kozaków w Warszawie był manifestacją zbliżenia polsko-żydowskiego, z udziałem arcybiskupa Antoniego Fijałkowskiego i rabina Bera Meisels. Lesser poza licznymi zainteresowaniami i sprawowanymi funkcjami był przede wszystkim malarzem historycznym starającym się zachować dbałość w odtwarzaniu realiów epoki. Stworzył między innymi obrazy poświęcone dziejom Polski, Świętej Jadwidze Śląskiej, dramatyczną momentom oręża polskiego, namalował poczet królów polskich. Malował również z wielkim powodzeniem sceny religijne oraz portrety. Jego wielką popularność jeszcze poszerzały wydawnictwa litografii, które posiłkowały się dziełami Lessera.
Oferowany rysunek (bo za taki de facto należy uznawać zamówioną niewątpliwie przez samego Lessera fotografię, na którym to podłożu tuszem i gwaszem dokonał on opracowania światłocieniowego swej kompozycji i położył światła) jest nieczęsto pojawiającym się na rynku antykwarycznym, intrygującym dokumentem procesu warsztatowego XIX-wiecznego malarza historycznego. Nie jest jednak oczywiste, czy zabiegu tego, zwalniającego go od żmudnej konieczności kopiowania własnego, jak zwykle precyzyjnego i drobiazgowego, "wykończonego" rysunku ołówkowego, artysta dokonał z myślą o wykonaniu na jego podstawie zamierzonej litografii (którą istotnie zrobił i wydał w 1862 r. Maksymilian Fajans), czy też jest to świadectwo pracy Lessera (jak zazwyczaj u niego znacznie rozciągniętej w czasie) nad jedną z wersji obrazu olejnego: płótna wystawionego w r. 1865 w TZSP, względnie wersji zaginionej, do r. 1939 znajdującej się w Muzeum im. Mielżyńskich w Poznaniu (możliwe też, że chodzi o jeden i ten sam obraz); szkic olejny pochodził jeszcze z r. 1855.