Kompozycja symboliczna, 1909

Studia artystyczne rozpoczął w 1906 r. w Szkole Przemysłowej w Krakowie; naukę kontynuował w l. 1909-10 w krakowskiej ASP pod kierunkiem L. Wyczółkowskiego i S. Dębickiego. Swą edukację uzupełnił w Monachium i Paryżu. W czasie wojny przebywał z bratem, Z. Pronaszką w Zakopanem, zajmując się projektowaniem scenografii. W l. 1911-13 współorganizował w Krakowie Wystawy Niezależnych. W 1917 r. należał do założycieli grupy Ekspresjoniści Polscy (Formiści). Współpracował jako scenograf z teatrami w Łodzi, Krakowie, Warszawie i Lwowie. W 1926 r. związał się z awangardową grupą Praesens; wspólnie z S. Syrkusem wykonał w 1928 r. projekt Teatru Symultanicznego. W czasie II wojny światowej był członkiem konspiracyjnej Rady Teatralnej. W 1957 r. został powołany na stanowisko profesora w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Oferowna praca pochodzi z wczesnej, modernistycznej fazy twórczości Pronaszki, kiedy to zasadniczą rolę odgrywały inspiracje sztuką Gauguina, Wyspiańskiego, Giotta i Holbeina. W omawianym obrazie przejawia się to w obwodzeniu form miękkim konturem i subtelnym modelunku kształtów, a także w symbolice odnoszącej się do pierwotnych sił natury tutaj ucieleśnionych przez pierwszoplanową postać nagiego mężczyzny i tańczącego w tle "prymitywa". Kluczowy dla wymowy dzieła pierwiastek muzyczny - znamienny dla ikonografii symbolizmu - oddaje jedność porządków sztuki, ludzkiej egzystencji i natury. Postacie swą tektoniką i bryłowatością kontrastują z rozległością świetlistych pól ciągnących się ku wysokiemu horyzontowi. Obraz ewokuje surrealistyczny nastrój bliski niektórym kompozycjom Rafała Malczewskiego i Vlastimila Hofmanna, wreszcie, by sięgnąć do podstawowych źródeł inspiracji - wiosennym pejzażom Jacka Malczewskiego.