MARTWA NATURA Z FIGURKĄ PORCELANOWĄ, 1911

Andrzej Pronaszko malarz, członek ugrupowań Formiści i Praesens, scenograf, pedagog w PWST w Warszawie, brat Zbigniewa, malarza. Uczył się w Krakowie, w tamtejszej Szkole Przemysłowej (w 1906), oraz Akademii Sztuk Pięknych (1909-10 u L. Wyczółkowskiego i S. Dębickiego). Po studiach wyjechał do Monachium i Paryża. W czasie I wojny światowej wraz z bratem w Zakopanem przygotowali scenografię do przedstawień reżyserowanych przez S. Żeromskiego. W 1917 był współzałożycielem grupy Ekspresjoniści Polscy (nazwanej później Formistami), z którą wystawiał. Od 1929 współpracował z grupą Praesens i czasopismem o tej samej nazwie kierowanym przez architekta Szymona Syrkusa, w którym A. Pronaszko objął dział malarstwa po Henryku Stażewskim. Pracował jako scenograf w teatrach Łodzi, Krakowa, Warszawy i Lwowa. W swoich projektach dekoracji teatralnych Andrzej Pronaszko zerwał zupełnie z realistycznym stylem, organizował scenę funkcjonalnie, redukując elementy do prostych, zgeometryzowanych znaków.

Realistyczna Martwa natura z figurką porcelanową pochodzi sprzed okresu formistycznego, w którym Andrzej Pronaszko zaczął eksperymentować z kształtem przedmiotów, by dojść do kompozycji kubistycznych i abstrakcji geometrycznych. Tak wczesny obraz Andrzeja Pronaszki jest niezwykła rzadkością, jak bowiem wspominał w swym pamiętniku, jego dorobek artystyczny spalił się w warszawskim mieszkaniu podczas okupacji. (A. Pronaszko, Zapiski scenografa. Wspomnienia-Artykuły listy, Warszawa 1976, s 48).