4 portrety

Pierwsze lekcje malarstwa pobierał u J. Branda w majątku malarza Orońsko pod Radomiem. Następnie, od 1885 roku uczył się w warszawskiej Klasie Rysunkowej pod kierunkiem W. Gersona i A. Kamińskiego. Współpracował jako ilustrator z kilkoma warszawskimi czasopismami. Począwszy od 1882 r. eksponował swe prace w warszawskim TZSP, a od 1886 r. w krakowskim TPSP. Swą edukację artystyczną kontynuował w latach 1886-89 w monachijskiej ASP w pracowni N. Gysisa. W 1902 r. odbył studyjną podróż po krajach Europy; w 1906 r. zwiedzał Wiedeń. Opanował mistrzowsko technikę akwareli i pastelu. Jego spuścizna artystyczna, w znacznej części zniszczona podczas okupacji hitlerowskiej, obejmuje także malarstwo olejne, polichromie ścienne oraz projekty mebli i ceramiki. Kluczowymi motywami tematycznymi obrazów Kędzierskiego są wiejskie sceny rodzajowe, portrety, pejzaże i martwe natury. Oferowane portrety kobiece ukazują modelki ujęte w zamyślonych lub kokieteryjnych pozach. Dopełnione zostały gałązkami kwitnących kwiatów i gołębiem. Te z założenia sentymentalne i idylliczne kompozycje portretowe stanowią oczywisty spadek po malarstwie romantycznym. Ich jasna gama barwna zdominowana przez odcienie brązów, zieleni i błękitów, perfekcyjny rysunek pastelem, zamknięcie kompozycji w owalu sprawiają, iż traktować je możemy jak powiększone dziewiętnastowieczne miniatury. Monografistka artysty, Elżbieta Charazińska, precyzuje genezę ich powstania: W latach 1911-12 Apoloniusz Kędzierski wykonał 16 dekoracyjnych medalionów z motywami bukietów polnych kwiatów oraz główek kobiecych, stylizowanych w guście francuskim, przeznaczonych do dekoracji salonu i Sali balowej w pałacyku warszawskiego bankiera Leona Goldstanda, przy ul. Moniuszki. Jak wspominała Hann Kędzierska Przeździecka, córka artysty, modelką do tych studiów była znajoma rodziny, panna janina Kuczyńska. Prace te zostały zapamiętane jako wykonane w technice olejnej i z tym określeniem figurują w katalogu monograficznej wystawy artysty (zob. E. Charazińska, M. Kaczanowska, "Apoloniusz Kędzierski 1861-1939, Muzeum Narodowe w Warszawie 1981, s. 69-70, nr kat. II/132-133). Zachodzi prawdopodobieństwo, że artysta wykonał również serię tych samych lub podobnych główek w technice pastelowej. W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie zachowała się jedna z nich (pastel, pap., 64 x 56, sygn. l. d., nr inw. 190451) przedstawiajaca również młodą dziewczynę z jaśminami we włosach, zidentyfikowaną jako Wanda Dębowska (zob. katalog j.w., s. 52, nr IB/51). Również do tego cyklu należy "Portret Zofii z Karnkowskich 1.-v. Goldstandowej, 2.-v. Tarnowskiej" (1878-1968), słynnej z urody i elegancji właścicielki dekorowanego domu, który powstał w czasie wykonywania medalionów. Porównując rysy twarzy damy z perłami z innymi wizerunkami Zofii Goldstandowej, należy uznać, ze jest to jej portret."