Stary mężczyzna w stroju orientalnym (Żyd)

opinia Macieja Monkiewicza
Obraz jest reprezentatywnym dziełem Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha, powszechnie znanego malarza saskiego XVIII w. Dietrich studiował u swojego ojca Johanna Georga i od 1724 r. u Johanna Alexandra Thiele w Dre¼nie. Jako cudowne dziecko był protegowanym hrabiego Bruhla. W 1741 r., po pobycie w Brunszwiku i - domniemanym - w Holandii, został malarzem Fryderyka Augusta II (Augusta III Sasa), władcy Polski i Saksonii, w Dre¼nie. W 1748 r. otrzymał stanowisko inspektora galerii drezdeńskiej, a w 1764 - profesora Akademii Drezdeńskiej i dyrektora szkoły rysunkowej w Miśni. Jako malarz, rysownik i rytownik cieszył się nadzwyczajnym powodzeniem dzięki swojej umiejętności pracy w manierze różnych artystów francuskich i holenderskich. Przykład takiego pastiszu znajdujemy również w omawianym wizerunku, wzorowanym na podobnych postaci orientalnych, w tym żydowskich stylizowanych często na bohaterów starotestamentowych, malowanych przez Rembrandta i jego uczniów. Obrazów dokładnie tego rodzaju, autorstwa Dietricha lub jego naśladowców, powstało wiele, ten jednak, niewątpliwie ręki samego mistrza, wyróżnia się swoją jakością artystyczną. W płynności, a jednocześnie precyzji prowadzenia pędzla w partiach szala i złotych frędzli po lewej, zdobień kaftana, zmarszczek na czole i u nasady nosa, można odnale¼ć najlepsze cechy warsztatu Dietricha. Do szczególnie charakterystycznych dla tego malarza elementów przedstawiania należy mimika postaci z "zaczepnym" spojrzeniem spod opuszczonych rzęs i śladami uśmieszku w półotwartych ustach.