Opuszczając Sztetl

KATZ Emmanuel (zw. Mané-Katz)
Pochodził z Ukrainy; w l. 1911-12 uczęszczał do Szkoły Rysunkowej w Wilnie; naukę kontynuował w Szkole Malarstwa M. Muraszki w Kijowie. W 1913 rozpoczął studia w paryskiej École des Beaux-Arts pod kierunkiem F. Cormona. Po wybuchu I wojny światowej wyjechał do Piotrogrodu. W 1917 objął stanowisko profesora w Instytucie Artystycznym w Charkowie. W 1921, podróżując przez Baku, Tyflis, Moskwę, Mińsk i Warszawę powrócił do Paryża, by związać się z kręgiem École de Paris. Swe prace prezentował na indywidualnych wystawach w galeriach Percier, Granoff, Brummer, Petit i Charpentier. Eksponował swą sztukę ponadto w Nowym Jorku w Wildenstein Gallery. Należał do polskiego Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy. Kształt życia artysty wyznaczały w dużej mierze podróże. W l. 1928-37 odwiedził Palestynę, Egipt, Syrię, Czechy, Polskę i Litwę. Okres II wojny światowej spędził w Nowym Jorku. W 1945 powrócił do Paryża. Nadal sporo podróżował - do Izraela (1948), Afryki Południowej (1950), Japonii i Indii (1957). Repertuar tematyczny sztuki Mané-Katza obejmował epizody z życia codziennego Żydów, wizerunki chasydów, sceny z getta, kompozycje symboliczne oraz pejzaże. Wykonywane przez artystę portrety wyróżnia wydłużony, uwysmuklony kanon postaci ludzkiej.