MAŁA WINOWAJCZYNI PRZED KSIĘDZEM PROBOSZCZEM, 1890

Warszawski rysownik i malarz, popularny ilustrator czasopism, rejestrował współczesną sobie rzeczywistość umiejętnie podpatrzonymi scenkami z życia. W obrazach olejnych rozgrywały się one w doskonale oddanym pejzażu. Obrazy takie jak Cyrk na Saskiej Kępie (1852), Pożar na wsi (1862), Z grzybobrania (1862), wszystkie w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, ukazują postaci z ludu w konkretnych sytuacjach, przy oglądaniu wędrownego teatru, podczas ucieczki do lasu przed pożarem, czy w kameralnej scence, w której ekonom karci dziewczynę wynosząca grzyby z pańskiego lasu. Mimo spojrzenia karykaturzysty sympatia autora zawsze jest po stronie biednych.
Przedstawiona akwarela, zapewne mająca posłużyć jako ilustracja do czasopisma, wyobraża podobną sytuację. Przed dobrotliwym księdzem proboszczem stoi schwytana przez stróża sadu zapłakana mała dziewuszka z owocami w zapasce. Jej wspólnik, mały chłopak zdołał umknąć do lasu. Sadząc z miny plebana kara dla niej nie będzie zbyt sroga.
W akwareli tej odnajdujemy wszystkie cechy twórczości Kostrzewskiego, charakterystyczny rysunek drzewa o powykręcanych gałęziach, miły wyraz twarzy księdza, a także częste u tego rysownika nierówne potraktowanie różnych partii rysunku, jakby niewykończonych.

Kostrzewski uczył się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, a jego nauczycielami byli M. Zaleski, C. Breslauer i F.Piwarski. Od roku 1849 przez dwa lata przebywał i pracował w Kielcach zaproszony przez T. Zielińskiego mecenasa i kolekcjonera sztuki. W roku 1856 podróżował po Europie na dłużej zatrzymując się w Paryżu. Stale mieszkał w Warszawie, z miastem tym związana jest jego twórczość, pracował w warszawskich czasopismach: "Tygodniku Ilustrowanym" i "Kłosach". Autor ogromnej ilości ilustracji, rysunków satyrycznych i karykatur. Głównym tematem jego prac były sceny rodzajowe z życia codziennego.