Targ, 1932

Swą edukację rozpoczął w 1898 r. na wydziale prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie; studia prawnicze kontynuował w 1899 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia artystyczne odbył w l. 1900-1906 w krakowskiej ASP pod kierunkiem J. Unierzyskiego i L. Wyczółkowskiego. W l. 1902-1905 współpracował jako rysownik-karykaturzysta z satyrycznymi czasopismami "Chochoł" i "Liberum Veto". W okresie 1903/04 przebywał wraz z W. Jarockim i K. Sichulskim na Pokuciu, gdzie utrwalał w swych obrazach obyczaje, rytuały i wizerunki Hucułów. Na przełomie 1905/06 doskonalił swój warsztat malarski w paryskiej Académie Julian w pracowni J.-P. Laurensa. Po powrocie do kraju i ukończeniu studiów osiadł we Lwowie. W 1908 r. wstąpił do Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka", zaś w 1912 r. został członkiem wiedeńskiego ugrupowania Hagenbund. W tymże roku podjął pracę pedagogiczną w Königliche Akademie für Kunst und Kunstgewerbe we Wrocławiu, gdzie nauczał malarstwa dekoracyjnego. Lata I wojny światowej spędził na froncie dokumentując działania wojenne jako żołnierz armii austriackiej. W 1919 r. zamieszkał w Poznaniu, gdzie pełnił funkcję dyrektora Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego. W 1921 r. wszedł do grona członków-założycieli poznańskiego ugrupowania Świt. W tym też roku wstąpił do paryskiego Société Nationale des Beaux-Arts. W 1925 r. został mianowany kierownikiem katedry malarstwa ASP w Krakowie. W okresie II wojny światowej wykładał w krakowskim Instytucie Sztuk Plastycznych; w 1945 r. objął na nowo profesorską posadę w ASP. Pautsch żywo uczestniczył w ruchu wystawienniczym w kraju i za granicą; indywidualne wystawy artysty odbyły się m.in. w TPSP w Krakowie (1907, 1922, 1930, 1936, 1947) i Lwowie (1909, 1922, 1930), TZSP w Warszawie (1917, 1921, 1932) oraz w Poznaniu (1917, 1923, 1925, 1926). Wziął udział w wielu zagranicznych prezentacjach polskiej sztuki m.in. w Wiedniu, Wenecji, Monachium, Rzymie, Berlinie, Zurichu, Paryżu, Pittsburgu, Filadelfii, Brukseli, Chicago, Padwie i Kolonii.
W młodopolskim okresie swej twórczości Pautsch należał do czołowych reprezentantów nurtu folklorystycznego, zakorzenionego w kulturowej tradycji Huculszczyzny i Podhala. Artysta odtwarzał wiejskie obyczaje i religijne rytuały, utrwalał bezpośrednio zaobserwowane epizody dnia codziennego, urzeczony barwnością ludowych strojów wykonywał studia chłopów. Rodzajowe motywy tematyczne nasycał zintensyfikowaną ekspresją, poddawał niekiedy brutalnej deformacji. Kształty budował miękko, grubo nakładaną pastą malarską o bogatych efektach fakturowych, wprowadzał dysonansowe zestawienia nasyconych barw, kreował spłaszczoną przestrzeń obrazową. Obwiedzionym mocnym konturem postaciom nadawał wyraziste gesty i ekspresyjnie przerysowane rysy fizjonomiczne. Zawarty w kompozycjach Pautscha emocjonalny ładunek sprawił, iż jego twórczość sytuowała się na pograniczu nurtów realizmu i ekspresjonizmu, wyróżniając się swą stylistyką w ramach młodopolskiej sztuki. Oferowany obraz - prezentowany na Biennale w Wenecji w 1936 r. - ma cechy typowe dla dojrzałej twórczości Pautscha, w której często powracającym tematem był motyw wiejskiego targu. Syntetycznie ujęte sylwetki sprzedających i kupujących stłoczone wokół kramów gęsto założonych owocami i warzywami tworzą wielobarwną tkankę obrazu, wprowadzają element narracji, anegdoty i epizodycznej akcji. Rozgadanemu tłumowi akompaniuje ciasna, spiętrzona, lekko zgeometryzowana zabudowa położonej nad zakolem rzeki wsi.