Kompozycja przestrzenna, ed. 33/100, 1961 r.

Prezentowana "Kompozycja przestrzenna" należy do zespołu białych rzeźb, które artysta stworzył na przełomie lat 50. i 60. W 1961 artysta wykonał zamkniętą serię 100 przestrzennych kompozycji, które osobiście numerował. Wszystkie składają się z układu prostokątów o zrównoważonych relacjach. Owe pozostające na granicy dwóch dyscyplin prace charakteryzowała prostota i harmonia. W sztuce Stażewskiego z czasów odwilży widać silne zainteresowanie problemami kolorystycznymi. W końcówce lat 50. jego obrazy, reliefy i rzeźby stawały się coraz barwniejsze, dominowały w nich przeplatane miarowo pastelowe błękity i róże. Około roku 1960 kolorystyka prac malarskich i rzeźbiarskich Stażewskiego jednak nagle wygasa, co pozwala artyście skupić się przede wszystkim na zagadnieniach kompozycyjnych i bryle. Istotnym kontekstem dla zrozumienia formuły rzeźbiarskiej z tego czasu mogą być powstające równolegle prace malarskie. W katalogu wystawy Stażewskiego w Muzeum Sztuki w Łodzi w 1969 roku Hanna Ptaszkowska pisała o jego reliefach: "Na białym gładkim prostokącie pojawiają się białe formy w kształcie podłużnego przekroju beczki; czasem zaś jej negatyw - prostokąt o bokach wklęsłych. Forma ta łączy cechy prostokąta i owalu; jest najprostszym z możliwych połączeniem elementów obłych oraz istniejących w domyśle - linii prostych. Model najbardziej typowy dla białego okresu Stażewskiego - to dwie identyczne, beczkowate formy umieszczone na białej płaszczyźnie. Ich wzajemne położenie jest zasadniczym tematem doświadczeń. Formy te nie organizują płaszczyzny; nie tworzą konstrukcyjnego, geometrycznego szkieletu, który zdolny byłby zdeterminować układ. Każde miejsce na płaszczyźnie jest równie `dobre`. Relatywna jest również forma - forma powtarzalna, identyczna we wszystkich egzemplarzach, a przy tym `pływająca`, zdolna wykonać balans o amplitudzie 360`. Forma taka ma zdolność wyznaczania kierunku, a równocześnie niesie w sobie możliwość odchyleń. Ruch, który może spowodować jest ruchem wahadłowym, `wyczerpującym się` w płaszczyźnie obrazu i nie wybiegającym poza jego ramy. Dla tej sytuacji jakiekolwiek usytuowanie formy nie ma charakteru koniecznego, jest usytuowaniem jednym z możliwych. Tak to wobec białych reliefów Stażewskiego straciło aktualność pojęcie zamkniętej kompozycji, a także termin `abstrakcja geometryczna" (Hanna Ptaszkowska, Henryk Stażewski, katalog wystawy Muzeum Sztuki w Łodzi, grudzień 1969-styczeń 1970, Łódź 1969, s. 11).
Henryk Stażewski to legenda sztuki awangardowej w Polsce. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1913-20. W początkach kariery malował martwe natury. Przejściowo wystawiał z ugrupowaniem "Formiści" (1922). Wziął też udział w Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie w 1923. O tego czasu tworzył pod wpływem konstruktywizmu. Obok kompozycji malarskich zajmował się grafiką książkową, projektował wnętrza, sprzęty, a także scenografie - były to w większości prace teoretyczne i studyjne. Polskie i międzynarodowe ugrupowania awangardy, z którymi wystawiał i współpracował jako publicysta, to kolejno: "Blok" (1924-26), "Praesens" (1926-30), "Cercle et Carré" (1929-31), "Abstraction-Création" (1931-39), "a.r." (1932-39). Należał też do Koła Artystów Grafików Reklamowych (1933-39). W 1930 był współorganizatorem zbiórki dzieł artystów międzynarodowej awangardy przeznaczonych dla muzeum łódzkiego (obecnie w Muzeum Sztuki w Łodzi). Po II wojnie mieszkał i działał w Warszawie. W latach 40. i 50. podejmował próby dostosowania się do postulatów sztuki figuratywnej. Z tego okresu pochodzą rysunkowe i malarskie kompozycje o tematyce pracy, budowy, a także projekty monumentalne. Po 1956, uznawany powszechnie za patrona polskiej awangardy, uprawiał już wyłącznie abstrakcję o konstruktywistycznym rodowodzie. Tworzył cykle prac będących studiami płaszczyzn, linii, kolorów w różnych układach względem siebie. Przy pozorach chłodnej perfekcji umiał nasycić je emocją bezpośredniego dotknięcia, śladu ręki. Obok malarstwa i form pochodnych, jak kolaże, reliefy, multiple, tworzył formy przestrzenne i grafikę (autoryzował serigraficzne repliki swoich prac). Był laureatem wielu nagród i odznaczeń krajowych i zagranicznych, w tym Nagrody Herdera, Wiedeń 1972.