ŚNIEG. STOGI POD ŚNIEGIEM, po 1894

Obraz jest akwarelową wersją najbardziej chyba znanego dzieła Weyssenhoffa z drogą wijącą się przez rozległą równinę pokrytą zaspami zmrożonego, skrzącego się w słońcu śniegu, z wysokimi ośnieżonymi stogami i - z jakby zagubioną w tym mroźnym pejzażu małą sylwetką człowieka z zaprzęgiem.
Motyw ten artysta powtarzał kilkakrotnie, wprowadzając niewielkie zmiany w kompozycji kolejnych obrazów, znanych jako Śnieg, Rojsty litewskie pod śniegiem, Stogi w śniegu czy Stogi pod śniegiem. Najwcześniejszy z nich - olejny obraz p.t. Śnieg z roku 1894 - prezentowany na wystawach międzynarodowych w Berlinie (1895) i w Paryżu (1900), gdzie nagrodzono go srebrnym medalem. W roku 1901 dzieło miało trafić do warszawskich zbiorów barona Leopolda Kronenberga i pojawiało się na warszawskich wystawach.

Katalog ostatniej warszawskiej wystawy prac Henryka Weyssenhoffa, urządzonej w roku 1998 w Starej Kordegardzie w Łazienkach, wymienia trzy podobne prace olejne, z których jedna znajduje się dziś w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu. Inna pojawiła się na aukcji w Agra-Art w roku 2004, teraz poznajemy następną, wyróżniającą się odrębną techniką akwareli.

Porównaj, m.in:
- Nasze ryciny, „Tygodnik Ilustrowany“ 1901, 2 półrocze, nr 51, tekst na s. 1008, repr. s. 1003;
- Album reprodukcji obrazów z wystawy „Sto lat malarstwa polskiego“ z prywatnych zbiorów warszawskich w Pałacu Łazienkowskim, Warszawa MCMXIX, s. 46, nr kat 207A, repr.;
- K. Jerzmanowska, Henryk Weyssenhoff 1859-1922. Malarstwo, rysunek, grafika, fragmenty historii rodu, Muzeum Łazienki Królewskie, Stara Kordegarda, Warszawa 1998, s. 9, 15, 20, nr kat. I 6, II 8, 3 ilustracje;
- A. Kroplewska-Gajewska, Malarstwo i rzeźba polska od końca XVIII wieku do 1939 roku w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu, Katalog, tom I, Muzeum Okręgowe, Toruń 2003, s. 290, il. na s. 291.