Zakochani z Prześmiewcą, 1930 r.

WYSTAWIANY:
- Stowarzyszenie Artystów Polskich Rytm : 1922-1932, Muzeum Narodowe w Warszawie, 2001

LITERATURA:
- Stowarzyszenie Artystów Polskich Rytm : 1922-1932, Muzeum Narodowe w Warszawie, 2001, poz. kat. 188

Trzy postaci ustawione w wymyślnym, tanecznym układzie odgrywają jakąś scenę, w której jedna kobieta skonfrontowana jest z dwoma mężczyznami. Podobna kompozycja, pod nazwą "Scena teatralna, 3 tancerzy" pojawiła się w paryskim domu aukcyjnym Cornette de Saint Cyr (lipiec 2015). Związek z teatrem, jakkolwiek niedający się udowodnić, wydaje się prawdopodobny przez wyraźną rytmiczną artykulację kompozycji i dekoracyjny charakter. Swoisty manieryzm przedstawienia objawia się w niezwykłym splocie ciał. Przyklękający mężczyzna nasuwa na myśl słynną marmurową rzeźbę Giambologni "Porwanie Sabinek" (1581-83, Loggia dei Lanzi, Florencja). Taki wizualny cytat to również ciekawy zabieg na poziomie treści. Porwanie Sabinek było bowiem wybitnie męskodamskim wydarzeniem z historii antycznego Rzymu. Chodziło o przyszłą pomyślność kraju, którą jednak zagwarantowało brutalne porwanie kobiet. Ten "eugeniczny", ale szczęśliwie zakończony wątek starożytnej historii nadaje pracy dwuznaczny charakter. Irena Pokrzywnicka, czyli Irpo, bo takiego używała pseudonimu, należy do najciekawszych artystek polskiego międzywojnia. Zachowało się o niej stosunkowo niewiele informacji. Te, które pozostały, wskazują, że działała w różnych mediach - malowała obrazy, rysowała, projektowała stroje, okładki książek i scenografie teatralne. Wspomnienia jej znajomych wskazują na kobietę o silnej osobowości, która nie znosiła sprzeciwu i zajmowała poczesne miejsce w towarzystwie. Być może była ekstrawagancka. Drugi człon nazwiska pochodzi od męża, sławnego malarza Wacława Borowskiego.
Pośród wielu realizacji autorki można przywołać choćby wymagającą wszechstronności i pomysłowości aranżację wnętrz pałacu Radziwiłłów na sale restauracji "U aktorek": "dekoratorka Irena Pokrzywnicka (…) w niezmiernie pomysłowy sposób przyozdobiła sale pałacyku Radziwiłłów i przystosowała je do pracy kawiarnianej. Jednym z dowodów jej inwencji były pokrycia na stylowe fotele, które zrobiła z płótna workowego, farbowanego na różne kolory, według kolorów ścian" (Alicja Okońska, Andrzej Grzybowski, Rozmowy z panią Miecią, Warszawa 1976). Na dużą fantazję artystki wskazuje też fakt, że na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1939 wystawiła w Sali tkanin stroje łączące staropolski ubiór szlachecki, elementy ludowe i współczesną modę. Wykonano je z aksamitu, brokatu, milanowskich jedwabi, buczackich makat i futer. W czasie wojny Pokrzywnicka stworzyła kompozycję, którą ze względu na okoliczności powstania i historyczną wagę uznano za jej najważniejsze dzieło. To Matka Boska Armii Krajowej, przechowywana obecnie w Muzeum Powstania Warszawskiego. Artystka wykonała ją w bombardowanej Warszawie przy ulicy Wilczej. Za precedens w historii sztuki europejskiej można uznać fakt, że praca profesjonalnej malarki/malarza stała się obrazem kultowym. Przy Matce Boskiej Armii Krajowej modlili się żołnierze walczący w Powstaniu Warszawskim.
Irpo po upadku powstania trafiła do obozów jenieckich w Lamsdorf, a potem w Altenburgu, ale nie opuszczała jej pasja dekoratorska. W tej drugiej miejscowości, w holu starego teatru, gdzie mieściło się więzienie, namalowała patriotyczny fresk pokaźnych rozmiarów. Potem jeszcze, trafiwszy do Oberlangen, udekorowała tam świetlicę oraz kaplicę.
Po wojnie artystka zamieszkała w Anglii wraz z synem Zygmuntem. Dzięki znajomości z Zofią Stryjeńską możemy zobaczyć postać Irpo barwnie ukazaną w jej dzienniku. W Paryżu 16 października 1947, po wyjściu z kawiarni Webera, Stryjeńska, "napojona na goły żołądek aperitifem", zabalansowała się (neologizm autorki) do klubu, którego nazwy nie wymieniła. Tam nieoczekiwanie wpadła na starą znajomą. "Za stołem notował coś w szkicowniku grafik Brandel, a kanapę ozdabiała malowniczą postacią niebywale szykownie ubrana paryżanka, którą okazała się Irena! Irpo - ileż miała przeżyć przez te lata. Była w powstaniu warszawskim, potem gdzieś w obozach, wreszcie z Londynu przedostała się do Babilonu [Paryża]. Tu urządziła dekorację wnętrza sal klubu i dzierżyła w nim dyrektywę artystyczną" (Zofia Stryjeńska, Chleb prawie że powszedni. Kronika jednego życia, Wołowiec 2016, s. 470).


Malarka, ilustratorka m.in. książek Kornela Makuszyńskiego, projektantka wnętrz i mody. Wyszła za mąż za malarza, grafika, litografa i scenografa, jednego z najwybitniejszych twórców międzywojennych Wacława Borowskiego (1885 - 1954). Była też blisko związana z Zofią Stryjeńską. W 1922 r. wstąpiła do Stowarzyszenia Artystów Polskich "Rytm"; uczestniczyła w większości wystaw ugrupowania prezentując rysunki, ilustracje i obrazy olejne. Pod koniec lat 1920. XX w. przebywała głównie w Paryżu, gdzie weszła w skład Koła Artystów Polskich. Uczestniczka Powstania Warszawskiego. Autrorka obrazu „Matka Boska AK”.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.