DERWID

Na odwrocie pośrodku, przyklejone poświadczenie autentyczności i pochodzenia dzieła, pisane odręcznie: "Poświadczam, że niniejsze dzieło przedstawiające Derwida (Derwisza?) na tle krajobrazu, otrzymałem od Jacka Malczewskiego w dzień moich imienin 25 sierpnia w r. 1908, tytułem pamiątki jako Przyjaciela a później Sąsiada w majątku Lusławice koło Zakliczyna nad Dunajcem, gdzie w tym ulubionym i często odwiedzanym miejscu mile przebywał i malował/ Ludwik Nowina Krasuski./ (Właściel dóbr ziemskich w Drużkowie)/ Drużków n/Dunajcem, 1908 r.". Temat obrazu odnosi się do dramatu Juliusza Słowackiego "Lilla Weneda". Przedstawiony starzec to Derwid, król Wenedów, ojciec Rozy i Lilly Wenedy, właściciel magicznej, złotostrunnej harfy. Obraz jest drugą, zmienioną stylistycznie, autorską wersja namalowanej przez Jacka Malczewskiego w 1902 r. kompozycji "Derwid", olej, deska, 54 x 45,5 cm (wł. Muzeum Narodowe w Krakowie) Według opinii pani Agnieszki Ławniczakowej - dzieło Jacka Malczewskiego należy do bardzo ciekawych i oryginalnych stylistycznie prac naszego wielkiego symbolisty. (...) Jest on jak sądzę, jednym z ciekawych ogniw w aktualnej wówczas, na początku ubiegłego stulecia, ideowo-artystycznej dyskusji o potrzebie stylu narodowego; dziełem, które ukazuje indywidualne poszukiwania i propozycje w tym względzie Jacka Malczewskiego.
Jacek MALCZEWSKI (1854-1929)
Studiował w SSP w Krakowie. Od 1872 r. u W. Łuszczkiewicza, F. Szynalewskiego, H. Grabińskiego, a nieco później u J. Matejki. W roku akademickim 1876-1877 studiował u E. Lehmana w Ecole des Beaux-Art w Paryżu. We wczesnej fazie twórczości malował realistyczne sceny związane z martyrologią Polaków po 1863 roku. Po 1890 r. ukształtował się symbolizm w twórczości artysty i powstają malowane w tej konwencji portrety, autoportrety i kompozycje rodzajowe.