Strona korzysta z plików cookies. Zamknięcie tego komunikatu oznacza zgodę na ich zapisywanie na Twoim komputerze. Dowiedz się więcej. Zamknij
Artinfo.pl Portal Rynku Sztuki
ul. Dzielna 3, 00-162 Warszawa
tel. 022 818 94 68 | biuro@artinfo.pl
KARTA OBIEKTU
MALCZEWSKI Jacek | Na jednej strunie, 1905 r.

Jacek MALCZEWSKI (1854-1929)

Na jednej strunie, 1905 r.

olej/sklejka, 32,5 x 40,2 cm
sygnowany i datowany p.g.: 'Jacek Malczewski 1905'

POCHODZENIE:
- przynajmniej do 1912 w pracowni artysty
- kolekcja prywatna, Kraków
- kolekcja prywatna, Polska

Kazimierz Wyka w swojej fascynującej książce (Thanatos i Polska, Kraków 1971), poświęconej twórczości Jacka Malczewskiego, skrupulatnie policzył portrety w twórczości krakowskiego mistrza i dał swoistą ich typologię (portrety właściwe, kryptoportrety, autoportrety i kryptoautoportrety). Badacz konstatuje, że był to: "Twórca, który - dając ogromne ilości egzemplarzy sztuki portretowej - niewiele częściej malował całe ludzkie otoczenie aniżeli samego siebie" (s. 138).
Prezentowana praca, pojawiająca się na rynku antykwarycznym po raz pierwszy, ma w centrum autoportret. Malarz śledził własne oblicze, ustawiając je w sytuacjach nadających temu obliczu coraz to nowy sens. W "Na jednej strunie" mamy do czynienia z autoportretem właściwym, a użyte rekwizyty zdają się być komentarzem do sytuacji twórczej artysty. Malarz skorzystał z rekwizytów, które wielokrotnie wracają w jego obrazach. By przywołać raz jeszcze słowa Kazimierza Wyki: "Szynel. Malczewski posiadał specjalną zdolność uruchamiania w funkcji znaków symbolicznych najprostszych przedmiotów z bezpośredniego otoczenia człowieka. (...) Trudno wyliczyć wszystkie obrazy, gdzie na ramionach postaci zamieścił Malczewski stary żołnierski szynel. Jest to oczywiście szynel żołnierski noszony w wojsku rosyjskim, z tego bowiem zaboru pochodził artysta. Na pewno w większości przykładów staje się on znakiem uczestnictwa w porozbiorowej historii narodu i w jego martyrologii. Nietrudno zauważyć, że wyróżnione nim postacie nigdy nie podlegają kpinie i żartowi ze strony ich twórcy. Jest to poniekąd znak ochronny w stosunku do takich postaw obecnych w osobowości Malczewskiego. Nawet dawna zbroja rycerska będzie przez niego użyta niekiedy w funkcji ironicznej, szynel - nigdy" (Thanatos i Polska, s. 38). Korzystając z tych objaśnień, możemy wywnioskować, że malarz przedstawiając siebie i nakładając sobie na ramiona szynel, wskazuje na swoje położenie jako człowieka i twórcy. Ten płaszcz, znoszony i bury, choć jest niechcianym, nałożonym przez los elementem, stanowi przecież jednak o wyglądzie artysty. Jest czymś w rodzaju ułomności w fizycznym wyglądzie człowieka - niechciany, a jednak istotny dla całości.
Jeśli traktować słowa Wyki jako wyrocznię, zastanawia fakt użycia stalowej obręczy na szyi. Czy rzeczywiście człowiek z szynelem w obrazach Malczewskiego jest chroniony rodzajem immunitetu? Ta wyglądająca poważnie i ponuro część, zadzierzgnięta na szyi, w naturalny sposób kojarzy się ze sprowadzającym człowieka do poziomu zwierzęcia niewolnictwem. Ta obręcz jest jednak rekwizytem wziętym z kuchni - dosłownie. Jest to zwykła tortowa obręcz pojawiająca się w obrazach Malczewskiego (np. nałożona na głowę w "Autoportrecie z faunami", części środkowej tryptyku, 1906, ze Lwowskiej Galerii Obrazów). Niewolnictwo z tortem "z tyłu głowy", ironiczny obraz, zaskakujący brawurą myśli, bycie naprawdę poważnym i niepoważnym zarazem to cechy typowe dla świata budowanego w obrazach Malczewskiego.
Trzymany w rękach artysty przedmiot to złóbcoki, ludowy instrument o trzech, a później czterech strunach, używany na Podhalu. Tytus Chałubiński, znany popularyzator Zakopanego, wspominał, że nawet jeśli muzyk był biegły i doświadczony, trudno było uniknąć skrzypienia lub pisku. Taki właśnie instrument, pozbawiony większości strun, wybrał malarz do wygrywania swojej pieśni. Co więcej nie ma w rękach smyczka i pozostaje mu już tylko szarpanie ostatniej zachowanej struny.
W prezentowanym obrazie pojawia się twarz Heleny Sulimy, choć nie jest to równoznaczne ze sportretowaniem jej. Malarz nadawał bowiem różnym postaciom twarze znajomych czy bliskich, używając ich jako budulca swoich kompozycji.
Wiadomo, że obraz został sfotografowany przez Amalię Krieger (1846-1928) - jedną z pierwszych polskich fotografek dokumentalistek, córka Ignacego Kriegera i spadkobierczynię jego legendarnego atelier fotograficznego mieszącego się w Kamienicy Bonerowskiej przy Rynku Głównym w Krakowie.
Zafascynowana twórczością Jacka Malczewskiego wykonała, prawdopodobnie bezpośrednio w pracowni artysty kilkaset zdjęć jego prac.

Jego ojcem był znany krytyk, malarz i pisarz, twórca tzw. "stylu zakopiańskiego" w architekturze Stanisław Witkiewicz. W latach 1905-10 studiował niesystematycznie w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Józefa Mehoffera oraz u Władysława Ślewińskiego w Poroninie. Podróżował do Włoch, Francji i Niemiec. W roku 1914 uczestniczył w etnograficznej ekspedycji Bronisława Malinowskiego do Australii, skąd na wiadomość o wybuchu I wojny światowej wrócił do Europy. Wczesna twórczość malarska pozostawała pod znakiem Młodej Polski i wpływem P. Gauguina i Wł. Ślewińskiego. Później doszedł do swoistego ekspresjonizmu. Z czasem w wyniku teoretycznych przemyśleń na temat formy zrezygnował z twórczości malarskiej. Założył jednoosobową "Firmę Portretową" i ograniczył się do zarobkowego wykonywania pastelowych portretów, tworzonych niejednokrotnie pod wypływem używek pozwalających na eksperymentowanie z formą . Stanisław Ignacy Witkiewicz napisał 4 powieści, ponad 40 dramatów, liczne artykuły i eseje dotyczące malarstwa, literatury, teatru i filozofii. W okresie dwudziestolecia międzywojennego mieszkał głównie w Zakopanem. Po wybuchu II wojny światowej uciekł przed Niemcami na kresy wschodnie, gdzie we wsi Jeziory na Polesiu 18 września 1939 roku popełnił samobójstwo.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i naliczana jest degresywnie w zależności od kwoty wylicytowanej: do 100 000 złotych (włącznie) - w wysokości 18%, a powyżej 100 000 złotych - w wysokości 15%.

cena wywoławcza: Informacja dostępna po wykupieniu abonamentu

Szczegółowe informacje o aukcji, na której licytowany był ten obiekt dostępne są po wykupieniu abonemantu.
 
Dodatkowy opis
Nota biograficzna:
MALCZEWSKI Jacek
Reprezentant krakowskiego środowiska artystycznego epoki Młodej Polski, jeden z najciekawszych i najbardziej kontrowersyjnych polskich symbolistów. Wychowanek Jana Matejki; rozpoczął swą długą drogę twórczą od realistycznych obrazów o tematyce historycznej oraz od kompozycji odwołujących się do polskiej poezji romantycznej oraz do martyrologii Sybiru. Malował portrety znanych osobistości krakowskich i lwowskich, a także członków najbliższej rodziny. Portretowane osoby zazwyczaj przebierał w najrozmaitsze kostiumy i obdarzał różnymi atrybutami. Częścią tych wizerunków było na ogół rozbudowane tło pejzażowe zaludnione fantastycznymi postaciami. Na bazie odwiecznych alegorii tworzył własny świat symboli przeplatających się w setkach obrazów, często porządkowanych w cykle tematyczne. Niektóre z nich stały się dziś dla nas nieczytelne. Najważniejszy w twórczości Malczewskiego cykl Zatruta studnia powstał w latach 1905-1906.
Informacje dla kupujących:

Do każdego obiektu można zgłosić chęć kupna.
Polecamy skorzystanie z opcji "LICYTUJ TELEFONICZNIE lub Z LIMITEM CENY".
Udział w licytacji odbywa się za pośrednictwem telefonu lub reprezentujemy Państwa zgłoszenia do wskazanego limitu ceny (informacja poufna).

 
Udzielamy informacji na temat obiektów i sposobu licytacji:
tel.: 22 818 94 68, tel. kom.: 506 122 445
e-mail: aukcje@artinfo.pl
 
Artinfo.pl obsługuje zlecenia telefoniczne tylko przy zgłoszeniach powyżej 1000 zł. Zlecenia poniżej, należy składać w postaci maksymalnego limitu ceny.
Termin płatności za zakupione obiekty wynosi 7 dni od daty aukcji.

Organizator aukcji do kwoty wylicytowanej dolicza opłatę aukcyjną. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i naliczana jest degresywnie w zależności od kwoty wylicytowanej: do 100 000 złotych (włącznie) – w wysokości 18%, a powyżej 100 000 złotych – w wysokości 15%.
W przypadku wybranych obiektów do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%.

Artinfo.pl nie pobiera żadnych dodatkowych kosztów pośrednictwa. Nie wymagamy wpłaty wadium.
Informujemy, że zakup na aukcji jest prawnie zawartą umową kupna-sprzedaży i nie podlega rezygnacji.

biuro@artinfo.pl  |  www.artinfo.pl
Zgłoszenie chęci kupna obiektu
Zgłoszenia chęci kupna przyjmowane są od osób zalogowanych w Artinfo.pl
W przypadku braku konta prosimy o rejestrację.
Uwaga - osoby nie pamiętające nazwy użytkownika i hasla mogą otrzymać przypomnienie na adres mailowy, użyty przy pierwszej rejestracji konta.
Prosimy wybrać poniższy link „przypomnij hasło” i wypełnić tylko pole adres e-mail.
W przypadku pytań, prosimy o kontakt z naszym biurem:
22 818 94 68 (poniedziałek - piątek: 10:00 - 17:00)
email: aukcje@artinfo.pl