ŚMIERĆ

Kompozycja symboliczna, przedstawia parę postaci, u wejścia dworskiego ogrodu, jesienią: kobietę z kosą - śmierć, w pełnym akcie od tyłu, która kładzie rękę na ramieniu mężczyzny - wędrowca, odwróconego od niej profilem w lewo. (...) Obraz należy do największego, najbardziej licznego w różne dzieła, symbolicznego cyklu Jacka Malczewskiego, umownie nazwanego "Thanatos". Temat śmierci fascynował Jacka Malczewskiego od początku twórczości. (...) Najbliższe (prezentowanej) kompozycji analogie w twórczości artysty, to prawe skrzydło tryptyku "Moje życie" z 1911-1912 (własnośc Muzeum Narodowego w Warszawie (...), dalej, kompozycja "Śmierć" z 1911, gdzie postać śmierci też odwrócona jest tyłem tak jak w analizowanym dziele (...). Inaczej jednak niż w wymienionych dziełach w "Śmierci" z 1913, artysta scenę figuralną umieszcza w dużym zbliżeniu, zaś tło pejzażowe ogranicza do mniejszego wycinka niż we wcześniejszych wersjach. W tej kompozycji też postać artysty - wędrowca jest rozpoznawalna jako sylwetka Jacka Malczewskiego, co przez ową autobiograficzną projekcję, nadaje dziełu szczególnego znaczenia. Artysta wyobraził tu moment symbolicznego zakończenia pielgrzymki, wyzwolenia z więzów życia i ostatniego, miłosnego spojrzenia na opuszczony ziemski dom" (cytat z ekspertyzy Agnieszki Ławniczakowej z 13. XI. 2007).