Z Ukrainy

Z ekspertyzy Agnieszki Ławniczakowej:

W spuści¼nie artystycznej Jacka Malczewskiego, ciągle jeszcze najmniej znany jest pierwszy okres jego twórczości, do około 1890 roku. Obraz sztuki artysty z lat osiemdziesiątych, zdominował w powszechnej świadomości, patriotyczny cykl dzieł poświęconych zesłańcom sybirskim. Jednakże, wiadomo też, że bez podejmowanych równolegle przez Malczewskiego wątków baśniowych oraz licznych studiów pejzażu i plenerowych scen rodzajowych, nie narodziłby się pó¼niejszy malarz symbolista. Każde więc z prawdziwie rzadkich, wcześniejszych dzieł Jacka Malczewskiego, które pojawia się na rynku antykwarskim, stanowi przedmiot szczególnego zainteresowania nie tylko badaczy lecz świadomych rzeczy kolekcjonerów.
Obraz nazwany kiedyś (nie wiadomo czy przez samego autora) "Z Ukrainy", przedstawia chłopca i dziewczynę odpoczywających na rozległym dworskim podwórzu. Ta rodzajowa scenka - pewnie moment przerwy w żniwnej pracy - usytuowana jest na pierwszym planie u prawego dołu obrazu, lecz oglądana z dystansu, stanowi tylko drobny fragment całej kompozycji. Oko malarza ogarnia tu całą panoramę nizinnego wiejskiego krajobrazu: rozległą płaszczyznę dworskiego gumna ze stogiem wśród piołunów po lewej, małe sylwetki wróbli szukające ziarna wśród rozwłóczonej po ziemi słomy, drewniany płot z szeroko otwartą bramą w głębi, zielone za nim drzewa z kępami smukłych topoli na tle obłoków, a także ściany chałup świecące bielą z oddali i ciągnące się pod horyzont rżysko.