PEJZAŻ NADMORSKI Z RYBAKAMI I ŻAGLOWCAMI, 1832

Ekspertyza M. Piotra Michałowskiego:
"Autorem opiniowanego obrazu jest Jan Chrucki, malarz polskiego pochodzenia, działający w Rosji. Uznawany jest przez niektóre źródła za malarza rosyjskiego (stąd notowany jest także pod rosyjską formą nazwiska Iwan Fomicz Chruckij; ang.: Ivan Fomich Khrutsky), albo też malarza białoruskiego (z racji miejsca urodzenia).
Urodził się 2.II.1810 w Ułła w Guberni Witebskiej (obecnie Białoruś), zmarł 13.I.1885 w majątku rodzinnym Zacharnicze (koło Połocka). Po ukończeniu ok. 1827 liceum księży pijarów w Połocku wyjechał do Petersburga i studiował w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych jako wolny słuchacz, a jednocześnie uczył się prywatnie u angielskiego portrecisty George`a
Dawe`a do 1829. W Petersburgu odwiedzał często Ermitaż, gdzie przeprowadzał poważne studia malarskie i kopiował dzieła dawnych mistrzów. Pod wyraźnym wpływem malarstwa holenderskiego XVII w. malował martwe natury, sceny rodzajowe i pejzaże, ujawniając duży talent. Prace jego odznaczały się umiejętną kompozycją, precyzją, a nawet drobiazgowością i żywą kolorystyką, cieszyły się dużym powodzeniem i trafiły do zbiorów państwowych i prywatnych. W Akademii nagrodzony został Wielkim Srebrnym (1836) i Złotym Medalem (1838). W 1839 ukończył studia, uzyskując tytuł Akademika kwiatów i owoców. Po śmierci ojca w 1840 opuścił Petersburg i przeniósł się do Wilna, gdzie przebywał i działał do 1850.
Namalował tam wiele portretów, a także pejzaże (np. Kalwaria Wileńska, 1844-1849, Muzeum Narodowe w Warszawie) oraz obrazy religijne do kościołów Wileńszczyzny. Ok. 1850 osiadł na stałe we własnym majątku Zacharnicze, gdzie malował portrety członków rodziny,
wnętrza swego dworku i widoki z okolicy.
Najwcześniejsze znane dotąd w literaturze datowane dzieła Chruckiego pochodzą z 1832 i są to martwe natury (Martwa natura z wazą i Martwa natura z ptakiem), podobnie jak inne tego typu kompozycje z 1833 i 1834. Wśród mniej licznych obrazów krajobrazowych najwcześniejszy jest Widok z Wyspy Jełagińskiej
w Petersburgu z 1839 (Muzeum Rosyjskie, St. Petersburg), zatem opiniowana praca jest niezwykle ciekawym i cennym przykładem twórczości pejzażowej z pierwszych lat działalności Jana Chruckiego, gdy zajmował się on głównie tematyką martwej natury. Podkreślić także należy wysoki poziom artystyczny tego dzieła i biegłość warsztatową.
W Akademii petersburskiej Chrucki był uczniem w klasie krajobrazu znanego pejzażysty Maksima Worobiewa (1787-1855). W opiniowanym obrazie widoczny jest wpływ sztuki tego malarza, który często malował klasycyzujące kompozycje o podobnej tematyce - widoki nadmorskie, porty, żaglowce. Chrucki w sposób niezwykle umiejętny łączy w tej pracy wierne odwzorowywanie natury z klasyczną kompozycją w stylu Claude`a Lorraina".