Rysunek dwustronny

Rysunek Portret kardynała... przedstawia Jana Aleksandra Lipskiego (1690-1746), kardynała, biskupa łuckiego i krakowskiego oraz księcia siewierskiego. Matejko wykonał go według dawnego portretu biskupa, znajdującego się w krużgankach klasztoru oo. franciszkanów w Krakowie.

Był to jeden z wielu rysunków powstałych jako szkice do wielopostaciowych kompozycji przygotowanych do albumu litografii Ubiory w Polsce 1200-1795. Materiały do Ubiorów zbierał Matejko przez blisko osiem lat, a wydał je własnym sumptem w roku 1860 i - powtórnie - w 1875. Album był prawdziwym kompendium wiedzy o dawnych strojach noszonych przez różne stany i warstwy polskiego społeczeństwa: dwór, szlachtę, rycerstwo, duchowieństwo, magnatów, uczonych, cechy i bractwa oraz chłopów i Żydów. Dzieło to, prócz karty tytułowej, zawierało 10, ułożonych chronologicznie, plansz, na których umieszczonych było po 9 rycin przedstawiających grupy postaci, odpowiadające w/w warstwom społecznym. Postać kardynała i biskupa Jana Aleksandra Lipskiego umieścił Matejko w grupie Duchowieństwa, na planszy dziesiątej, obejmującej ubiory z lata 1697-1795.

Dwa egzemplarze Ubiorów w Polsce, własnoręcznie pokolorowane akwarelą, Matejko podarował krakowskiej Bibliotece Jagiellońskiej i lwowskiemu Ossolineum.

Wedle opinii prof. Stanisława Tarnowskiego Ubiory w Polsce "są niewyczerpaną kopalnią materiałów dla przyszłych malarzy; są najzupełniejszym i najgruntowniejszym studium całej jednej strony obyczajowego życia, a oprócz tego zdumiewają z dwóch powodów. Pierwszy: skąd, jakim sposobem ten człowiek tak młody mógł dokonać tej pracy z taką głęboką nauką? A drugi: to, że oprócz ubiorów są tam i ludzie. To nie obojętne figurki z dziennika mód - to typy, to ludzie, z których każdy ma swoją fizjonomię, swoje życie i każdy wyraźnie do swego wieku należy". (S. Tarnowski, Jan Matejko, Kraków 1897, s. 53-54).