PORTRET TADEUSZA KOŚCIUSZKI (miniatura), 1794 r.

Rustem był z pochodzenia Ormianinem, osiadłym w Polsce zapewne około roku 1774/75 (od 10 roku życia miał przebywać pod opieką Adama Kazimierza Czartoryskiego). Od około 1792 r. mieszkał w Warszawie, gdzie uczył się rysunku u Jana Piotra Norblina, możliwe, że pracował też wtedy w atelier królewskim Marcellego Bacciarellego. Wiele podróżował po Rzeczypospolitej, bywał chętnie goszczony w dworach szlacheckich. W roku 1798 został powołany jako adiunkt do Uniwersytetu Wileńskiego, gdzie później uzyskał stanowisko profesora rysunku (1811). Położył wielkie zasługi w zakresie działalności pedagogicznej, jak również na polu reorganizacji uczelni.
Rustem był przede wszystkim twórcą portretów polskiego ziemiaństwa i profesorów macierzystego uniwersytetu. Były to najczęściej popiersia o prostej kompozycji, na neutralnym tle, bez głębszej charakterystyki psychologicznej modela. Dobrze oddawały podobieństwo, były poprawne technicznie; ponadto odznaczały się bardzo dobrze opracowanym modelunkiem światłocieniowym.
Portret przedstawia Tadeusza Kościuszkę (1746-1817), ujętego w popiersiu, w profilu z lewej strony, w cywilnym ubraniu, bez nakrycia głowy, na szarym, cieniowanym tle.
Miniatura ta jest wyjątkowa zarówno ze względu na stosunkowo wczesny czas powstania (zapewne 1792 r., zgodnie z inskrypcją na odwrocie), jak i na jej prywatny charakter. Większość bowiem bardzo licznych, także miniaturowych, portretów Naczelnika, rozpowszechnionych zwłaszcza od początku wieku XIX, przedstawiała go jako bohatera narodowego - Polski, bądź Stanów Zjednoczonych, a czasem - z odwołaniami do zasług dla walk o niepodległość obu krajów (w amerykańskim mundurze wojskowym, albo ze wzniesionym w górę pałaszem, w czamarze na głowie). Stanowiły cenną pamiątkę i świadczyły o patriotyzmie właścicieli, bowiem portrety takie zazwyczaj dopełniała odpowiednia inskrypcja, informująca (mimo szeroko upowszechnionego typu fizjonomicznego Kościuszki) o tożsamości portretowanego.
Michał Kochanowski (1757-1832) - jak głosi napis na odwrocie miniatury, adresat portretu - był przyjacielem Kościuszki zapewne jeszcze z czasów jego nauki w Szkole Rycerskiej Stanisława Augusta w Warszawie (wspólnie uczęszczali tam w latach 1767-1769). Zważywszy na "patriotyczny" życiorys Kochanowskiego, obaj potem jeszcze wielokrotnie musieli zetknąć się ze sobą. Michał Kochanowski był posłem na Sejm Czteroletni i zwolennikiem Konstytucji 3 Maja, działaczem powstania kościuszkowskiego, a w końcu - senatorem. Jakkolwiek nigdy nie brał czynnego udziału w walkach powstańczych, angażował się w jego sprawę na platformie politycznej, m.in. jako członek Rady Zastępczej Tymczasowej, a następnie Rady Najwyższej Narodowej.