Leda z łabędziem, 1810

Rzadka praca krakowskiego malarza pochodzenia niemieckiego, ucznia M. Bacciarellego i F. Smuglewicza. Do Krakowa przybył ok. 1780, sprowadzony przez malarza Dominika Estreichera, którego był siostrzeńcem, wówczas profesora rysunków w krakowskiej szkole Nowodworskiego. Naukę malarstwa rozpoczął w Krakowie u wuja, następnie wyjechał do Warszawy, gdzie uczył się pod kierunkiem Marcello Bacciarellego i Franciszka Smuglewicza. Za swoje młodzieńcze dzieła został nagrodzony medalem przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Uczeń malarni Bacciarelliego na Zamku Królewskim w Warszawie tworzył w stylu, który można nazwać "stylem stanisławowskim", w którym silne jeszcze wpływy późnego baroku i rokoka przełamują się pod widocznym wpływem wczesnego klasycyzmu. Po powrocie do Krakowa ok. 1790 udzielał prywatnych lekcji rysunku i malarstwa. W 1796 wstąpił do krakowskiego cechu malarzy. Po 1822 pracował na prowincji, m. in. w Nowym Sączu, Tarnowie, Bochni i Krynicy. Wykonał wiele portretów zarówno olejnych (Portret zbiorowy dzieci rodziny Kopffów, 1815; Portret Konstantego Kopffa, ok. 1825; oba w Muzeum Historyczne Miasta Krakowa), specjalizując się zwłaszcza w portretach miniaturowych na kości słoniowej. Tworzył obrazy religijne i sceny mitologiczno-historyczne (m. in. Hołd Trzech Króli; Narodzenie Chrystusa; Kuszenie Chrystusa; Koriolan z matką; Sardanapal i Arbaces; Elpinika, Koriolan i jego matka; Flora; Andromeda; Leda z łabędziem, 1810). Prace Kopffa były przeważnie niesygnowane. Znajdowały się w prywatnym posiadaniu i obecnie większość z nich uważa się za zaginione. Dzieła Kopffa znajdują się m. in. w Muzeum Historycznym m. Krakowa, Bibliotece Narodowej w Warszawie Bibliotece Ossolińskich we Wrocławiu, Archiwum Państwowym w Krakowie; dwa portrety zachowały się w Chochni i w klasztorze reformatów w Kętach. Odnaleziony niedawno obraz Leda z łabędziem jest typowym obrazem stylu przełomu baroku i klasycyzmu. J. Polanowska wymienia Ledę z łabędziem wśród nieuchwytnych, a w 1850 wspominanych przez Rastawieckiego obrazów o tematyce mitologicznej. Prezentowany obraz jest bardzo rzadkim przykładem kompozycji z malarni Bacciarelliego, jednym z niewielu zachowanych, datowanych i
sygnowanych dzieł artysty. Lit.: E. Rastawiecki, "Słownik malarzów polskich", Warszawa 1850, t. 2, s. 236-237, PSB, t. XIV, s. 16-17, SAP t. IV, s. 102; "Kopff, Johann Vincenz" [w:] G. Nagler, "Neues allgemeines Künstler-Lexicon", 7. Bd., München 1839, s. 142; J. Bołoz Antoniewicz, "Katalog wystawy sztuki polskiej od roku 1764-1886", Lwów 1894, s. 72-73; S. Opalińska, "Józef Brodowski (1781-1853) malarz i rysownik starego Krakowa", Kraków 2005, s. 39, s. 54, przyp. 200.