Martwa natura z pochlapaną ławką, 2001 r.

POCHODZENIE:
- Rempex, 2005
- kolekcja prywatna, Łódź

WYSTAWIANY:
- Jarosław Modzelewski. Martwe natury, Galeria XXI, Warszawa, lipiec 2001

LITERATURA:
- Jarosław Modzelewski. Obrazy 1977-2006, red. Jan Michalski, Kraków 2006, poz. 349, s. 210 (il.)
- Barbara Majewska, Radość z malowania, "Tygodnik powszechny", nr 29, 2001 (il.)

„Namalowałem każdą stronę mojej pracowni oprócz tej, gdzie maluję (...). Okno, przez które patrzę, stół, przy którym maluję, szklanka po kawie, którą wypiłem, fotel lat z 60., którego nikt chyba jeszcze nie namalował w martwej naturze. (...) Fujarka, strzelawka i scyzoryk kupione tanio (pewnie kradzione). Narzuta ręcznej roboty za 50 zł. (...) Laurka od Zosi, lampka z brązową, podświetlaną cieczą (...). Trzy sweterki (jeden przez głowę) i spodnie na gumkę, wszystko po 3 zł sztuka, plus niebieski wieszak za złotówkę. Dobry zakup, wisiały na płocie jako gotowa inspiracja. Rozpoznałem ją, bo dziesięć lat wcześniej namalowałem obraz ’Zjednoczone koszule’. (...) moja stara skrzynka na farby, którą zrobił mi wujek Januszek”.
JAROSŁAW MODZELEWSKI, [CYT. ZA:] JAROSŁAW MODZELEWSKI. OBRAZY 1977-2006, [RED.] JAN MICHALSKI, KRAKÓW 2006, s. 38

„Martwa natura z zachlapaną ławką” należy do cyklu czternastu płócien, które powstały w latach 2001-02. Podjęcie tematu na poły kanonicznego i zbanalizowanego - przez obowiązkowe ćwiczenia na akademiach sztuk pięknych - u Modzelewskiego zdaje się logicznym następstwem jego wcześniejszych działań. Na przełomie wieków dzieła twórcy nabierają nowych walorów obserwacyjnych. Spojrzenie autora staje się pozbawione dystansu i wyraźniej „przezroczyste”: malarz przygląda się światu z bliska i oddaje go bez cudzysłowu ironii. Nie zmienia się jednak w naturalistę. Kluczowe są tu stosunki panujące między poszczególnymi obiektami i prawa, jakimi rządzi się obraz, pozwalające artyście swobodnie kształtować przedstawioną kompozycję.
Modzelewski-obserwator nadal monumentalizuje. Hieratyczność - nawet w przypadku martwych natur - pozostaje niezaprzeczalna. Kompozycje tego typu to okazja do głębszej obserwacji otoczenia z jeszcze bliższej perspektywy. Sposobem na uniknięcie banału było wzięcie w nawias historii i dydaktyki. Autor odzwierciedlał najbliższe otoczenie, w tym przypadku pomieszczenie w wiejskiej chacie w Gołkowie. Prywatne przedmioty, które uwiecznił, nadają obrazom walor intymności. Ukazywanie własnej pracowni to zresztą wielowiekowa tradycja. Początkowo miało za zadanie prezentować poglądy malarza na sztukę. Później budowało intymny portret artysty, jego gustów i obyczajów w imię zasady „poznaj samego siebie”. Pierwsza martwa natura Modzelewskiego, „Martwa natura z kwiatami” z 2001, przedstawiała figurkę Chrystusa otoczoną kwiatami. Tematycznie należała jeszcze do poprzedniego cyklu temperowych kompozycji „Obserwacja wnętrza kościelnego” z 2000. Zainspirowany licznymi wizytami w ursynowskim kościele, spowodowanymi pierwszą komunią córki, Modzelewski stworzył obrazy wnętrza urządzonego według gustu wiernych, którzy „za pomocą domowych sprzętów i ozdób podporządkowują sobie przestrzeń sakralną tak, aby była przytulna, oswojona”. Wnętrze pełne elementów takich jak boazerie, kwiaty, postumenty, krzesełka, lampki, gipsowe figurki artysta uwiecznił z typowym dla siebie monumentalizmem.
Uznawany za mistrza scen życia codziennego, Jarosław Modzelewski tworzy obrazy figuratywne od lat 80. Początkowo malował kompozycje, których forma: kolor, modelunek, perspektywa odpowiadała zasadom realizmu, ale charakterystyka postaci, a zwłaszcza sytuacji, w jakich były przedstawiane, odznaczała się drażniącą niezwykłością. Autor uzyskiwał ten efekt między innymi poprzez dublowanie figur, ujmowanie bohaterów w sytuacji niepewności, niewygody czy zagrożenia upadkiem, zabiegi z przestrzenią. Niekiedy surrealna atmosfera wynikała wprost z tematu, przedstawionej sytuacji egzystencjalnej bądź z wyjątkowego nasycenia emocją samej przestrzeni pejzaży i wnętrz.
Od 1989 artysta wrócił do scen figuralnych traktowanych płasko i dekoracyjnie. W 1991 wspólnie z kolegami z Gruppy: Markiem Sobczykiem, Ryszardem Woźniakiem oraz Piotrem Młodożeńcem założył i do 1996 prowadził prywatną Szkołę Sztuki w Warszawie. W indywidualnej twórczości Modzelewskiego cała dekada lat 90. stała natomiast pod znakiem „malowanych orzeczeń”. Obrazy powstające w tym okresie odznaczają się daleko idącym uproszczeniem, a nawet schematycznością postaci ludzkich, które wykonują gesty i czynności opisane w tytułach. Wiele z tych scen rozgrywa się na pustych lub rozwiązywanych niezależnie od nich abstrakcyjnych tłach. Wrażeniu pewnej kostyczności służy też zmiana techniki z olejnej na temperową, co nastąpiło w 1997.

Studiował na warszawskiej ASP - w 1980 roku obronił dyplom z malarstwa w pracowni prof. Stefana Gierowskiego. Był współzałożycielem Gruppy, z którą wystawiał w latach 1983-92. W tym też okresie w obrazach artysty znajdują odbicie wydarzenia, którymi żyła Polska. Jest uważany za jedną z głównych postaci "Ekspresji lat 80.". W latach 1986-89 tworzył obrazy figuralne, których forma (kolor, modelunek, perspektywa) odpowiadała zasadom realizmu, jednak charakterystyka postaci, a zwłaszcza sytuacji, w jakich były one przedstawiane, odznaczała się drażniącą niezwykłością. Artysta uzyskiwał ten efekt np. przez dublowanie figur (Fotograf. Fotograf, 1986), ujmowanie postaci w sytuacji niepewności, niewygody czy zagrożenia upadkiem (Trudności w poruszaniu się, 1987), zabiegi z przestrzenią (Romanica Toscana, 1987). Niekiedy surrealna atmosfera wynikała wprost z tematu czy przedstawionej sytuacji egzystencjalnej. We własnym odczuciu artysta uważa lata 90., za okres twórczości o wiele ważniejszy niż wcześniejsze dokonania. W latach 90. prowadził, wspólnie z Markiem Sobczykiem prywatną Szkołę Sztuki w Warszawie. W 1997 roku nastąpiła zmiana używanej przez Jarosława Modzelewskiego techniki malarskiej z olejnej na temperową. Zamiarem artysty było ożywienie płócien przez technikę tempery, która pozwala na swobodniejsze kształtowanie faktury płótna. W twórczości artysty pojawiły wkrótce nowe wątki. Na przełomie 2001 i 2002 roku w Galerii Kordegarda w Warszawie odbyła się wystawa pt. "Obraz jako wyraz obserwacji wnętrza kościelnego". Obrazy prezentowane na tej wystawie to efekt odkrycia przez Modzelewskiego nowego obszaru zainteresowań - wnętrz kościołów. Szczególne znaczenie ma zaobserwowana przez artystę prozaiczność tych wnętrz, która kontrastuje z ich duchowym i sakralnym przeznaczeniem. Specyficzna atmosfera obrazów Modzelewskiego i filmowy sposób kadrowania tematu sprawia, że krytycy chętnie porównują go do Edwarda Hoppera.


PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.