KAPLICA św. FRANCISZKA w BORMES, 1900-1920

PESKE Jean (Jan Mirosław) PESKÉ, PESZKE
W 1885r. szkolił się u M. J. Muraszki w Kijowie. W latach 1886-1889 studiował w SSP w Odessie. W 1889r. przyjechał do Warszawy i uczył się w Klasie Rysunkowej W. Gersona. Za jego namową pojechał w 1891r. do Paryża i kształcił się w Academie Julian u B. Constanta i J.P. Laurensa. Do paryskiego środowiska arytstycznego wprowadziła go G. Zapolska. Wywarł istotny wpływ na kolonię polskich malarzy. Poznał tam też m.in. H. Toulouse-Loutreca, który uczył go techniki litograficznej i C. Pissarro, który uczył go techniki akwaforty. Przyjaźnił się też z P. Signacem i Marią Skłodowską-Currie, która kolekcjonowała jego obrazy. Na plenery malarskie wyjeźdźa na Lazurowe Wybrzeźe i do Collioure, gdzie obecnie znajduje się muzeum jego imienia. Najsilniejszych impulsów twórczych dostarczył artyście francuski intymizm na czele z E.Vuillardem i P. Bonnardem. Malował martwe natury, pejzaże południowej Francji oraz postacie na tle przyrody i we wnętrzu. Częstym elementem jego prac są też drzewa z rozłożystymi koronami. Stosował technikę olejną, tusz, pastel i akwarelę. Jego prace można oglądać m.in. w Centrum Georges`a Pampidou w Paryżu. Macierzyństwo to temat, który w twórczości Peszkego występuje od 1905 r. Wtedy artysta maluje sceny z życia rodzinnego przepełnione skupionym ciepłem macierzyństwa, emanujące intymną, radosną atmosferę. Powstają wielorakie wersje podejmowanego motywu, z których jedną stanowi prezentowany obraz. W porównaniu do znanego obrazu Peszkego z 1905 r. przedstawiającego matkę z dzieckiem wśród ogrodowej zieleni (kolekcja Petit Palais w Genewie; repr. w katalogu wystawy “Kisling i jego przyjaciele”, Muzeum Narodowe w Warszawie 1997, str. 83) oferowana praca wykonana została w sposób bardziej syntetyczny; cechuje ją rozluźniona struktura malarska, swobodny dukt pędzla i płynność plamy barwnej miejscami ograniczonej delikatnym konturem. Gama intensywnych, czystych barw oparta jest na zestawieniu ciepłych tonów żółcieni i oranżów z zimnymi błękitami, różami i szmaragdową zielenią. Praca wpisuje się w ciąg ikonograficzny wywodzący się z twórczości impresjonistów (M. Cassat), poprzez postimpresjonistów (Bonnard, Vuillard) aż po Ecole de Paris.