Abstrakcja, 1959 r.

OPINIE:
- autentyczność skonsultowana z Fundacją Nowosielskich w Krakowie


"W malarstwie rozwiązuje się problemy filozoficzne per excellence w sposób abstrakcyjny. Mnie się wydaje, że sztuka abstrakcyjna jest wieczna, bo wieczne są problemy i nie można wróżyć zaniku malarstwa abstrakcyjnego".
Jerzy Nowosielski, 1959

Abstrakcja jest formą sztuki, która zyskała szczególną popularność w Polsce w drugiej połowie lat 50. XX wieku. Artyści traktowali ją jako wyzwanie i zmaganie z materią i formą. Sztuka niefiguratywna pozostawała ucieczką od realizmu socrealistycznego i przez to chętnie utożsamiano ją z nowatorstwem i nowoczesnością. Istniała też nieliczna grupa, która upatrywała w tym nurcie duchowych i metafizycznych treści, niemożliwych do wyrażenia za pomocą rozpoznawalnych form. To, co zainicjowali Mondrian, Malewicz czy Kandinsky, znalazło swoich kontynuatorów. Wśród nich był Rothko, który malował pod wpływem myśli judaistycznej, a także chrześcijaństwa wschodniego i idei ikon, Newman tworzył projekty dla synagogi oraz abstrakcyjne, monochromatyczne przedstawienia Stacji Krzyżowych. Do XX-wiecznych odnowicieli malarstwa religijnego należał Jerzy Nowosielski, który głosił rewolucyjną koncepcję, że każda forma sztuki przynależy do strefy sacrum, jest wybieganiem poza empiryczną rzeczywistość, azylem wobec ludzkiej kondycji.
Nowosielski był jednym z ważniejszych powojennych artystów, który podejmował w swej twórczości, zdawałoby się, powszechnie eksploatowane zagadnienia malarskie, zawsze jednak na ich polu wypracowywał indywidualne rozwiązania. Zapisał się jako autor dociekliwy i wyjątkowo wszechstronny, czerpiący z nurtów awangardowych, ale także inspirujący się twórczością Teofana Greka i wielowiekową tradycją pisania ikon. Jego prace, nieważne, czy dzieła figuratywne, kobiece akty, martwe natury, a także łódzkie pejzaże, czy dzieła nieprzedmiotowe, w szczególny sposób odnosiły się do najważniejszych sfer życia człowieka. Lata 40. i 50. były okresem, w którym malarz konsekwentnie poszukiwał swojej ścieżki artystycznej, to także wzmożony czas duchowej refleksji.
Forma sztuki Nowosielskiego w danym okresie podyktowana była stanem duchowym, od religijnego uniesienia 19-latka, który decyduje się na pobyt w klasztorze po odstąpieniu od wiary i poświęceniu się całkowicie malarstwu świeckiemu. W wywiadach przyznawał, że wraz z utratą wiary tracił ważną motywację do tworzenia sztuki, dlatego na nowo rozpoczął poszukiwanie metafizycznych korzeni malarstwa. Właśnie z tych niepewności narodziło się malarstwo abstrakcyjne artysty, sam podkreślał: "to wtedy zacząłem malować trójkąty, wyobrażając sobie, że tym sposobem naprawdę o czymś opowiadam i coś wyrażam. (...) Czułem się tam wyzwolony z więzów mojej cielesności, mojej fascynacji kobiecym ciałem" (Jerzy Nowosielski, Nie wiem, [w:] "Twórczość" 1990, nr 8, s. 115-117, [przedruk w:] Notatki. Jerzy Nowosielski, marzec 2000, s. 16). W kompozycjach abstrakcyjnych początkowo widoczna była inspiracja wzmiankowanymi twórcami abstrakcji geometrycznej, ale z czasem Nowosielski wypracował własny styl, cechujący się rysunkowością i rozjaśnioną paletą barwną. Eksperymenty malarskie z mięsistą fakturą zastąpiły oszczędność formalna oraz odważne operowanie syntezą i umownością. Geometrycznych abstrakcji stworzonych ręką Nowosielskiego cechuje nie surowość form, a raczej pewna liryczność. Zbylut Grzywacz w wywiadzie z artystą przyznał, że abstrakcje Nowosielskiego były czymś mu wcześniej nieznanym, nie wyrastały bowiem z kubizmu, z logicznego podziału przestrzeni, scharakteryzował je jako "intuicyjne, radosne bytowanie zespołu form, które zjawiały się na płótnie jak na scenie. Tak, że ta abstrakcja geometryczna - wydawałoby się zimna - u pana też była zawsze bardzo ciepła..." (Maestro od marzenia. Rozmowa Zbyluta Grzywacza z Jerzym Nowosielskim, program z cyklu Obrazy, słowa, dźwięki, [przedruk w:] Listy i zapomnienie wywiady, [red.] Krystyna Czerni, Kraków 2015, s. 278). Nowosielski podkreślał, że jego abstrakcja nigdy nie była racjonalistyczna, tworzył ją pod "natchnieniem jakiegoś anioła, jakiejś rzeczywistości subtelnej, bytów subtelnych troszeczkę wyższych od naszej fizycznej egzystencji, które znalazły się w pobliżu mojej świadomości malarskiej i które w jakimś sensie sugerowały powstanie takich, a nie innych obrazów" (tamże, s. 278-279).
W 1940 roku rozpoczął studia w krakowskiej Kunstgewerbeschule. Od 1944 roku członek Polskiej Akademii Umiejętności. Członek Grupy Młodych Plastyków i Grupy Krakowskiej. W latach 1976-1992 był profesorem ASP w Krakowie. Malarz, rysownik, scenograf, twórca kompozycji figuralnych, martwych natur, aktów, pejzaży i obrazów sakralnych, w których łączył elementy nowoczesne z wpływami sztuki bizantyjskiej. Jego niepowtarzalny styl charakteryzuje się stosowaniem płaskiego układu barwnych plam obwiedzionych czystą linią konturu i syntetyzującym widzeniem codzienności. Jest autorem licznych polichromii w kościołach (m. in. w kościoła św. Ducha w Nowych Tychach, kościoła w Wesołej k. Warszawy, cerkwi w Lourdes we Francji) oraz ikonostasów (m. in. w cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej w Krakowie). Prace artysty znajdują się w licznych zbiorach muzealnych w Polsce i w kolekcjach prywatnych (USA, Kanada, Francja, Niemcy). W 1993 roku został laureatem Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury.

PODATKI i OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.