DOJEŻDŻACZ Z PSEM, 1883

Malarz- akwarelista, ilustrator i rysownik, założyciel najsłynniejszej "dynastii malarzy polskich. Nie odebrał systematycznego wykształcenia artystycznego- był właściwie samoukiem. Przez krótki czas, równolegle ze studiami prawniczymi, uczył się rysunku u Jana Maszkowskiego we Lwowie, korzystał też ze wskazówek Piotra Michałowskiego, podczas pobytu w Paryżu (1855 - 1869) pracował z kolei pod kierunkiem Horacego Verneta, a przez dziesięć miesięcy, w latach 1868- 1869 - w monachijskim atelier Franza Adama. Po powrocie, w okresie "warszawskim", intensywnie współpracował z prasą ilustrowaną, przyjaźniąc się z przedstawicielami tutejszej "cyganerii" malarskiej: Wojciechem Gersonem, Franciszkiem Kostrzewskim, Marcinem Olszyńskim oraz Henrykiem Pillatim. W 1869 roku, po licznych podróżach, osiadł ostatecznie w Krakowie. Był perfekcyjnym warsztatowo akwarelistą, obdarzonym dużą łatwością procesu twórczego. Zaczynając jako kronikarz życia ziemiańskiego oraz zręczny malarz koni, dzięki protekcji najznamienitszych rodzin arystokratycznych zyskał sławę i ogromne powodzenie. Wskutek pracowitości i oryginalności swego talentu, pomimo rodzajowego charakteru swojej sztuki, stał się - na podobieństwo Henryka Sienkiewicza w literaturze - malarskim pamiętnikarzem świetności szlacheckiej Rzeczypospolitej.
Dobra, kameralna praca artysty, powstała w jednoznacznie merkantylnym celu w najlepszym okresie twórczości Kossaka, gdy pracował zasadniczo nad monumentalnym cyklem fredrowskim.