Krakowiacy, 1881 r.

POCHODZENIE:
- kolekcja prywatna, Warszawa

Jednym z pierwszych epizodów w artystycznej edukacji Juliusz Kossaka była trwająca 6 lat wędrówka po wschodnich rubieżach dawnej Rzeczpospolitej. W latach 1844-50 jeździł po ziemskich majątkach położonych w Małopolsce, na Podolu, Wołyniu i Ukrainie. Wówczas zawarł znajomość w Piotrem Michałowskim i około 1844 na krótko zamieszkał w jego majątku w Bolestraszycach. W tym okresie Kossak tworzył przede wszystkim studia końskie, sceny przejażdżek, polowań, wyścigów, a także wnętrza stajenne i widoki majątków. W latach 1850-52 mieszkał na przemian we Lwowie i w Warszawie. W roku 1852 wyjechał do Wiednia, gdzie uczył się przez krótki czas w pracowni znanego malarza doby biedermeieru, Ferdinanda Georga Waldmüllera, odwiedził także Węgry. Na przełomie 1852-53 roku po raz pierwszy przebywał w Paryżu, gdzie od 1855 osiadł na kilka lat. Pięć lat później powrócił do Warszawy. W 1869 studiował w monachijskiej pracowni popularnego malarza batalisty Franza Adama, pozostawał także w bliskich kontaktach z nieformalnym przywódcą polskiej kolonii artystycznej w Monachium, Józefem Brandtem. Jesienią 1869 roku osiadł na stałe w Krakowie, z którego rzadko wyjeżdżał.

W okresie krakowskim - od jesieni 1869 roku - Juliusz Kossak wielokrotnie podejmował temat rodzajowej sceny z arystokratycznego majątku czy widoku z polowania wyższych sfer. W 1871 roku artysta wybrał się z Józefem Brandtem na studyjną podróż po Galicji. Tamże mieli zamiar zebrać materiały i studia do obrazów związanych z postacią Jana III Sobieskiego. Ich droga wiodła przez ważne zbiory historyczne - Lubomirskich i Dzieduszyckich we Lwowie, jak również uznane hodowle koni. Odwiedzili stadninę Sanguszków w Gumniskach czy Baworowskiego w Strusowie. Twórczość Kossaka na początku lat 70. XIX wieku cieszyła się dużym powodzeniem wśród sfer życia intelektualnego i artystycznego, jak również arystokratycznych rodów osiadłych w Galicji. Odwiedzał Podhorce Sanguszków oraz Krzeszowice Potockich, gdzie wykonywał rzadziej obrazy olejne, a najczęściej akwarele portretowe i przedstawiające sceny rodzajowe.

Kossak, osiadłszy w Krakowie, wielokrotnie przedstawiał krakowskie targi, wesela, drużbów, chłopskie sceny rodzajowe, obrzędy związane z ziemią. Ludziom doby pozytywizmu i ery przemysłowej kultura ludowa oferowała przestrzeń wolności i niezależności. Akwarele Kossaka zaludniały postaci niepodległe i suwerenne, bo żyjące w zgodzie z rytmem natury i czasem sakralnym. "Krakowiacy" z 1881 roku przedstawiają kłusujących na różnej maści koniach panów krakowskich. Odziani w tradycyjne kaftany i portki wszyscy unoszą czapki rogatywki zwane krakuskami, niby pozdrawiając widza. Scena wyróżnia się splendorem, formalnym bogactwem, wielością detalu i świetlistym kolorytem. Precyzja obserwacji, bliska studiom etnograficznym epoki, łączy się tutaj z historyczną fantazją na temat bajkowej kultury ludowej i narodowego mitu Krakowiaków.

Decyzja o przenosinach do Krakowa miała podłoże polityczno-kulturowe. Kossak pisał do Teofila Lenartowicza w 1869 roku: "Wiesz co się z biedną Polską dzieje, że wychować dzieci w Warszawie niepodobna, korzystam więc z mojego austriackiego poddaństwa i przenoszę się do Krakowa". W końcu lat 60. XIX stulecia na terenie Królestwa Polskiego trwały nadal represje popowstaniowe. W 1867 roku wprowadzono do gimnazjów warszawskich jako język wykładowy rosyjski. Austriacki Kraków oferował za to możliwość edukacji po polsku. Kossak sprowadził się do miasta i zadomowił w willi, która później nazywana była "Kossakówką" i w której mieszkali także jego potomkowie, syn Wojciech i wnuk Jerzy. Ludowa kultura krakowska, która po raz pierwszy wkroczyła w obszar kultury wysokiej z końcem XVIII wieku operą "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale" Wojciecha Bogusławskiego, miała dopiero przeżyć swój renesans około 1900 roku, gdy stała się modna pośród modernistów krakowskich: Włodzimierza Tetmajera, Stanisława Wyspiańskiego czy Lucjana Rydla. Jej istotny związek z polską historią opierał się na micie insurekcji kościuszkowskiej i walecznych kosynierów. W pierwszej połowie XIX stulecia zróżnicowanie etnograficzne ziem polskich stało się obiektem zainteresowań naukowców. Wydawany od 1857 roku "Lud" - wielotomowa encyklopedia z materiałami etnograficznymi stworzona przez Oskara Kolberga - stanowi największy w tamtym czasie projekt ujmujący bogactwo kultury ludowej.

Początkowo - od ok. 1842 roku - studiował na wydziale prawa na uniwersytecie lwowskim, jednocześnie uczył się rysunku u Jana Maszkowskiego. W latach 1850 - 52 mieszkał na przemian we Lwowie i w Warszawie. W roku 1852 wyjechał do Wiednia, gdzie uczył się przez krótki czas w pracowni Ferdinanda G. Waldmüllera, odwiedził także Węgry. Na przełomie 1852/53 roku po raz pierwszy przebywał w Paryżu, gdzie osiadł na kilka lat w 1855 roku W roku 1860 powrócił do Warszawy. W 1869 roku studiował w monachijskiej pracowni Franza Adama, pozostawał także w bliskich kontaktach z J. Brandtem. Jesienią 1869 roku osiadł na stałe w Krakowie, z którego rzadko wyjeżdżał - odbył wędrówkę artystyczną po Galicji Wschodniej, przełom lat 1872/73 spędził w Monachium. Swoje prace wystawiał we Lwowie, Krakowie, Warszawie (w TZSP i Salonie Krywulta), Łodzi, Poznaniu oraz za granicą: w Paryżu, Monachium, Dreźnie, Berlinie i Wiedniu. Najważniejszym motywem w malarstwie artysty był koń, przedstawiany w scenach historycznych, scenach bitewnych, przedstawiających przemarsze wojsk jak i scenach rodzajowych - polowaniach, przejażdżkach, wyścigach. Malował także - zwłaszcza po okresie studiów paryskich i monachijskich - sceny z życia codziennego prostych ludzi oraz portrety konne. Jego ulubioną techniką była akwarela, która umożliwiała szybkie uchwycenie ruchu i kształtu rozgrywającej się sceny.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.