ODDZIAŁ JEŹDŹCÓW. UŁANI GALICYJSCY, 1879

Akwarela przedstawia konny oddział ułanów (13. Pułk Ułanów Galicyjskich ?) z lancami i szablami u boku. Na czele oddziału dwaj jeźdźcy jadący na kasztanie i siwku, za nimi szkicowo potraktowane sylwetki dalszych żołnierzy. Oddział nadjeżdża drogą biegnącą wśród łanu wysokiej kukurydzy, wśród której widać kilka postaci umykających w kierunku rozłożystych zabudowań z wysoką wieżą. W głębi rząd smukłych topoli lub cyprysów i dalekie wzgórza. Po lewej porzucona tykwa i odzież uciekających.
Temat akwareli nawiązuje zapewne do udziału Ułanów Galicyjskich w kampanii wojsk austriackich podczas wojny Austrii z Prusami i sprzymierzonymi z nimi Włochami w 1866 r. Przemawia za tym tak pejzaż z wysokimi cyprysami, jak też porzucona wśród kukurydzy tykwa i odzież.
Akwarela należy do licznej grupy dzieł Kossaka, które charakteryzując się zbliżonym formatem i tym samym schematem kompozycyjnym, przedstawiają bądź pojedynczych jeźdźców, bądź też jeźdźców na czele oddziałów żołnierzy.

Można przytoczyć liczne analogie, przywołując cały szereg obrazów zbliżonych motywem i ujęciem do prezentowanej akwareli. Dużą rolę pełnią tu zawsze konie, doskonale wystudiowane w ruchu i charakterze. Podobnie potraktowane bywa też tło pejzażowe, w którym często odnajdujemy wysokie drzewa (topole, cyprysy) i charakterystyczne suche trawy. Przykładami mogą być, m.in. prace reprodukowane w albumie-monografii Juliusza Kossaka opracowanej przez Kazimierza Olszańskiego (por.: K. Olszański, Juliusz Kossak, Kraków 2000, il. 313-316, 334, 336, 396, 438 i in.).