U wodopoju

"Dwunastomiesięczny, pierwszy pobyt Kossaka w Monachium [od listopada 1868 do listopada 1869 - przyp. AK], w głównym ośrodku malarstwa realistycznego, gdzie artysta doskonalił swe umiejętności w pracowni słynnego ówczesnego batalisty Franza Adama, wpłynął wydatnie na jego twórczość w kierunku utrwalenia tendencji realistycznych. Również cała artystyczna atmosfera Monachium, wraz z gronem dobrze zapowiadających się polskich malarzy, jak: Maksymilian i Aleksander Gierymscy, Józef Brandt, Władysław Malecki, Ludwik Kurella, wywarły znaczny wpływ na Kossaka. Obrazy jego malowane w Monachium i po powrocie stamtąd należą do najlepszych, jakie wyszły spod jego ręki. Były to dwa olejne obrazy: Portret jeźdźca na białym arabie i Polowanie na lisa z sani (1869)". (K. Olszański, op. cit., s. 48-9).
U wodopoju zwiera wszystkie cechy charakterystyczne dla malarstwa Juliusza Kossaka. Częsty w twórczości artysty motyw stadniny, wydłużona kompozycja ze zwartą grupą pojonych przy studni koni, nisko poprowadzona linia horyzontu, miękki sposób malowania, stonowana kolorystyka utrzymana w oliwkowych zieleniach, jasnych brązach. Obraz przywodzi skojarzenia z wcześniejszą, różniącą się wieloma szczegółami akwarelą Kossaka Stadnina ukraińska przy studni (1857, Olszański il. 158), z centralnie umieszczonymi wieśniakami nalewającymi wodę luzem puszczonym koniom. Na prezentowanym obrazie na dalekim planie widać zarysy ginącej we mgle drewnianej cerkiewki. Bez wątpienia oferowana praca jest wydarzeniem na rynku sztuki. Dostępne w sprzedaży pozostają przede wszystkim akwarele Juliusza Kossaka, obrazy olejne tej klasy artystycznej co U wodopoju należą do rzadkości.