WESELE KRAKOWSKIE, 1891

Kompozycja przeznaczona na wachlarz plisowany; oprawiona w passe-partout; brak stelaża.
Akwarela oprawiona jest w stylową, bogato zdobioną ramę; brak plisowania wskazuje, że nigdy nie była używana jako wachlarz, ale od początku traktowano ją jak obraz.

Modne wachlarze płytkowe i plisowane, malowane przez znanych artystów-malarzy, w drugiej połowie XIX wieku zaczęły tracić swą rolę użytkową na rzecz funkcji czysto estetycznej, pamiątkarskiej i kolekcjonerskiej: zamiast służyć jako modniarski dodatek, zdobiły ściany salonu lub były umieszczane w serwantkach, stanowiąc dumę właścicieli, podobnie jak inne dzieła sztuki. Część malowanych pokryć nigdy nie doczekała się umieszczenia na stelażu; zostały oprawione w ramy i od początku egzystowały jako obrazy. O ich pierwotnym przeznaczeniu świadczy jedynie charakterystyczny kształt podobrazia.
J. Różańska, Polski wachlarz malowany 1850-1914, Warszawa 2006, s. 7

Do grona artystów malujących takie dekoracyjne wachlarze należał także Juliusz Kossak. Tematem tych jego prac była, szeroko rozumiana, scena rodzajowa, zaś stałym i ważnym motywem – ulubione przez artystę konie. Wśród znanych kompozycji Kossaka na wachlarzach wymienić można „staropolskie“ Tańce weselne (1884), tematy z Podola czy Ukrainy – Kozak i dziewczyna przy studni (1894), Pochód przez step ukraiński (przed 1889), Stadnina pędzona do wodopoju (1892) oraz z okolic Krakowa – radosne Wesele krakowskie. Motyw żywiołowego orszaku weselnego z Wesela krakowskiego, z pewnymi różnicami w opracowaniu szczegółów, malował Kossak jeszcze przynajmniej dwukrotnie, na wachlarzach z lat 1890 (wersja skromniejsza) i 1891 (wersja bliska prezentowanej).

O wachlarzach Juliusza Kossaka, m.in.:
– S. Witkiewicz, Juliusz Kossak, Wydanie 2, Warszawa 1912, il. na s. 167, 170;
– K. Olszański, Juliusz Kossak, Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk-Łódź 1988, il. 584-587;
– J. Różalska, Polski wachlarz malowany 1850-1914, Warszawa 2006, s. 52-53, 73, 74, il. 29.