Wieczerza rybaków, 1926 r.

POCHODZENIE:
- kolekcja Richarda Cohn, Nowy Jork
- kolekcja Wojciecha Fibaka
- kolekcja prywatna

WYSTAWIANY:
- École de Paris. Malarstwo artystów żydowskich polskiego pochodzenia w kolekcji Wojciecha Fibaka, Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Olsztynie, Olsztyn, październik-grudzień 2000
- École de Paris. Artyści Żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, Muzeum Okręgowe w Lesznie, maj-lipiec 2000
- École de Paris. Artyści Żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, lipiec-wrzesień 1999
- École de Paris, Artyści Żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, Pałac Sztuki w Krakowie, Kraków, lipiec-sierpień 1998

LITERATURA:
- Artur Tanikowski, Wizerunki człowieczeństwa, rytuały powszedniości. Leopold Gottlieb i jego dzieło, Krakow 2011, nr kat. 61, il. 64
- École de Paris. Artyści Żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, red. Donata Jaworska, Muzeum Okręgowe w Lesznie, Leszno 2000, s. 37 (il.)
- École de Paris. Malarstwo artystów żydowskich polskiego pochodzenia w kolekcji Wojciecha Fibaka, red. Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Olsztynie, Olsztyn 2000, s. 41 (il.)
- École de Paris. Artyści Żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, red. Iwona Makówka, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Sopot 1999, s. 21 (il.)
- École de Paris, Artyści Żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, red. Józef Grabski, Kraków 1998, s. 42-43, poz. kat. 10 (il.)


Wieczerza rybaków" przedstawia osiem postaci siedzących przy stole. Znajdują się w umownej przestrzeni - wnętrzu lub na świeżym powietrzu, a ich kształty wydobywa subtelne ciepłe światło padające z prawej strony przedstawienia. Ich posiłek ma raczej ascetyczny charakter i nie przypomina wystawnej biesiady. Na blacie znajduje się jedynie dzbanek, a przed postacią w centrum, zwróconą twarzą do widza, talerz. Wydawałoby się, że wskazany rybak unosi w dłoniach pokarm. Jednak to, co trzyma, ma formy bliskie ciału zwierzęcia. Gottlieb zawarł więc w "Wieczerzy rybaków" nawiązanie do tradycji Paschy, podczas której składany jest w ofierze baranek, jak również do Wieczerzy Pańskiej jako pamiątki Ostatniej Wieczerzy, podczas której Chrystus ustanowił Eucharystię, a poprzez swoją ofiarę stał się nowym barankiem paschalnym. Tematyka podjęta przez Gottlieba nie nosi w ogóle znamion realizmu, lecz czystej metafory. Apostołowie Chrystusa byli wszak rybakami, toteż postacie wykreowane przez Gottlieba stają się nowym ideałem człowieczeństwa - poświęconego pracy i uduchowionego. Wyrafinowany konstrukt intelektualny Gottlieba zawarty w "Wieczerzy rybaków" łączy w sobie tradycję żydowską, jak i chrześcijańską. Fuzja tych wierzeń tworzyła w oeuvre Gottlieba formułę sztuki nowego humanizmu - ponadczasowej, ogólnoludzkiej i uniwersalnej. Rysy rybaków Gottlieba są rozmyte, ich sylwetki nieco mgliste. Malarz posłużył się linią w muzyczny sposób - odkrył jej melodyjny wyraz i powtórzył paraboliczne kształty obecne w ciałach postaci. Ich ekspresja bierze się z silnej deformacji ciała - charakterystyczne trójkątne torsy Gottlieb połączył z różnorodnymi pozami rybaków. Postać blisko prawego skraju płótna wspina się na ławkę, a jej skręcone ciało przywodzi na myśli "figura serpentinata". Postaci Gottlieba nie mają "właściwości", cech dystynktywnych. To właśnie wiąże je z "czystym ekspresjonizmem", w którym częstokroć twórcy teatralni czy literaccy poszukiwali "typu pozbawionej indywidualności, odpsychologizowanej postaci, będącej często nośnikiem idei" (Ekspresjonizm w teatrze niemieckim, wstęp Małgorzata Leyko, Gdańsk 2009, s. 19). Idea Gottlieba łączyła się z pracą i ofiarą, które przynoszą wyzwolenie. Tematyka religijna była wbrew pozorom często podnoszona przez ekspresjonistów, którzy w Chrystusie dostrzegali Zbawiciela oraz symbol duchowej rewolucji społecznej. Kompozycja Gottlieba, zamiast rewolucyjnego potencjału, posiada jednak silnie duchowy i mistyczny charakter, osiągnięty przez temat, jak również formę artystyczną - paletę barwną opartą na tonach zieleni i brązów oraz silnym światłocieniu. Uzyskanie silnego wyrazu staje się dla principium. W "Wieczerzy rybaków" ekspresjonizm wyraża się w różnorodności form i środków: Gottlieb łączy ekstatyczne doświadczenie przemiany Baranka, widmowe światło ze spokojnym w wyrazie linearnym stylem, spaja silną deformację ciała z klasycznym rozwiązaniem kompozycyjnym. "Izokefalizmem posłużył się w ostatnim okresie, i to w pracach zaliczanych do najważniejszych, takich jak 'Wieczerza rybaków'" - pisze Artur Tanikowski (Artur Tanikowski, Wizerunki człowieczeństwa, rytuały powszedniości. Leopold Gottlieb i jego dzieło, Kraków 2011, s. 184). Gottlieb przedstawił więc głowy swoich postaci na jednej wysokości, co nadało im hieratyczny wyraz, lecz spłyciło przestrzeń przedstawienia. Takie rozwiązanie perspektywiczne zostało zarzucone w sztuce renesansowej jako anachroniczne. Artysta jednak celowo powołał się na tę dawną zasadę, chcąc wprowadzić kolejny element tradycji związanej ze sztuką chrześcijańską. "Wieczerza rybaków" stanowi przykład osobliwego ekspresjonizmu Gottlieba. Oparta w formie i treści na pozornie sprzecznych elementach należy do najważniejszej serii obrazów artysty. Apoteoza pracy, która rodzi piękno, jest w istocie najważniejszym jej tematem. "Wieczerza rybaków" stanowi kluczowe ogniwo tej serii i przy tym mistrzowskie dzieło artysty. Indywidualność języka artystycznego Gottlieba, zakorzeniona w ekspresjonizmie początku wieku, służy ekspresji duchowej, uniwersalnej treści.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.