Teka Katarsis, 1985 r.

LITERATURA:
- por.: Mariusz Hermansdorfer, Magdalena Abakanowicz, Wrocław 2011, s. 38 - 39.

„W słowie katharsis jest zespół dźwięków, w których słyszę metal, zgrzyt cięcia, dramat destrukcji. Narasta w tym słowie napięcie poprzez szerokie pierwsze sylaby KA-TA aż po do zawęźlenia chropawych wieloznacznych tonów RSIS”.– MAGDALENA ABAKANOWICZ, 1985
Magdalena Abakanowicz znana była przede wszystkim jako rzeźbiarka oraz twórczyni oryginalnych, przestrzennych tkanin, zwanych od jej nazwiska abakanami. Te ostatnie przyniosły jej międzynarodową rozpoznawalność i udział w ważnych pokazach sztuki w Europie i Ameryce: biennale tkaniny w Lozannie, biennale sztuki w Wenecji czy biennale w São Paulo. Jej twórczość wykraczała jednak poza wspomniane media, artystka zajmowała się bowiem również grafiką. Jej twórczość graficzna pod względem podejmowanej tematyki pozostawała jednak w dialogu z pozostałą częścią jej oeuvre, zwłaszcza z rzeźbą. W dziedzinie rzeźby Abakanowicz zasłynęła jako twórczyni figur ludzkich – często anonimowych i niekompletnych, pozbawionych głów, co odbierało im znamiona indywidualności. Tworzone modułowo i zestawiane w grupy składały się na widoki anonimowych tłumów. Niejako ich rewersami pozostawały liczne przedstawienia twarzy. Artystka niekiedy odtwarzała w nich własne rysy, ale często zacierała je, co powodowało powstawanie twarzy-masek na granicy rozpoznawalności ludzkiego oblicza. Status jej prac waha się zatem pomiędzy reprezentacją konkretnych osób a wizerunkiem anonimowego everymana, urastającego do symbolu człowieka w sensie ogólnym. Prezentowana teka „Katarsis” koresponduje z instalacją przestrzenną o tej samej nazwie, którą artystka wykonała w 1985 roku. Została wówczas zaproszona do włoskiego parku rzeźby Villa Celle, by wykonać dzieło o charakterze plenerowym mające stać się częścią tamtejszej kolekcji. W wyniku tej inicjatywy powstały 33 figury ustawione na zboczu wzgórza. Sama artystka tak komentowała to wydarzenie: „Jadąc do Celle, nie wiozłam ze sobą projektu dla tej wielkiej kolekcji sztuki współczesnej. Nie wiedziałam, jak Celle wygląda. W romantycznym parku pełnym rzeźb zrozumiałam, że moje miejsce jest na polu. Kiedy znalazłam to pole dla siebie, wiedziałam już, że muszą tam stanąć postacie ludzidrzew, ludzi-trumien” (cyt. za: Magdalena Abakanowicz. Cysterna, red. Milada Ślizińska, katalog wystawy, Warszawa 2008, s. 132). Teka „Katarsis” zawiera przedstawienia będące graficznymi obrazami wątków charakterystycznych dla Abakanowicz. Odnaleźć można w niej wizerunek ludzkiej twarzy: owalnej, stworzonej z nakładających się na siebie linii, ułożonych gęściej w partiach oczu. Podobnie jak w wielu rzeźbiarskich maskach wykonanych przez artystkę jest to raczej przedstawienie uogólnionego symbolu niż konkretnej twarzy. Kolejne karty przedstawiające jednostkowe postaci są obrazami pojedynczego torsu – są to dwie kompozycje. Wizerunek wykadrowany jest w nich w taki sposób, że niewidoczne są ręce i głowa postaci. Sprawia to, że mamy tutaj do czynienia raczej z bezosobowym kadłubem, budzącym antropomorficzne skojarzenia. Teka zawiera również przedstawienia zbiorowe, wskazane już „tłumy”. Jedna z kompozycji wyobraża linearnie wyrysowane postacie bez głów spiętrzone w rzędach. Na ich ciałach skrótowo zaznaczono podziały anatomiczne przez naniesienie przecinających się linii przypominających znak krzyża. Częścią teki jest również karta przedstawiająca grupę bezgłowych postaci stłoczonych w dolnej części przedstawienia po prawej stronie. Otaczają je wiązki swobodnie kreślonych linii – możliwe, że wyobrażają one krajobraz, w którym znajdują się te figury, wówczas można by rozpoznać je jako wzgórza i wzniesienia terenu. Może jednak jest to rodzaj zawieruchy, z którą skonfrontowana jest grupa stłoczona w dolnej części karty. Wśród wykonanych do tej teki przedstawień znajduje się również widok licznych, bezgłowych postaci, z których dwie wysuwają się na pierwszy plan, podczas gdy pozostałe – zarysowane tylko szkicowo za pomocą konturu – zajmują dalsze pozycje. W tej kompozycji postacie na pierwszym planie, o zwężających się ku dołowi sylwetkach najlepiej odwzorowują kształty rzeźbionych przez artystkę figur z charakterystycznym, osiowym podziałem sylwetki. Tekę wykonano w technice litografii. Jest to technika graficzna, która pozwala na dużą swobodę artystyczną. W litografii rolę matrycy pełni kamień lub blacha cynkowa, ewentualnie aluminiowa. Taką płytę pokrywa się rysunkiem bez konieczności rytowania czy trawienia, co upraszcza cały proces. Litografia pozwala na osiągnięcie efektów podobnych do rysunku „bezpośredniego”, niezapośredniczonego przez matrycę: widoczna jest w niej kreska ołówka czy kredki litograficznej – artystka posługująca się tą techniką mogła kontur rozcierać czy łatwo zmieniać grubość linii, co widoczne jest w prezentowanych pracach.

Studiowała w latach 1950-54 na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uprawiała rzeźbę. Pierwsze prace, które przyniosły jej międzynarodową sławę to monumentalne, przestrzenne gobeliny o reliefowej fakturze Abakany. Rzeźby artystki wykonane są w wielu technikach i różnych materiałach: ceramika, drewno, brąz, plastik - zarówno figuratywne, jak i niefiguratywne. Wykonała i zrealizowała wiele projektów dla miejsc publicznych i muzeów. W latach 1965-90 wykładała w poznańskiej ASP. Jest autorką erudycyjnych esejów poświęconych sztuce, mitologii, religii. W roku 1965 otrzymała nagrodę Grand Prix na Biennale Sao Paulo. Przez krytykę światową zaliczana do ścisłej czołówki artystów XX wieku.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.