ŚMIERĆ CZAROWNICY, ok. 1906

Malarz, rysownik, archeolog, historyk sztuki; prowadził badania nad źródłami kultury słowiańskiej; tworzył malarskie wizje świata Słowian - dekoracyjne, płasko malowane obrazy, z charakterystycznym konturem typowym dla symbolizmu przełomu wieków.
Uczeń Jana Matejki, doskonalący warsztat malarski w Paryżu i Monachium, swoimi kontrowersyjnymi poglądami wywoływał liczne spory w świecie naukowym i artystycznym. Szerokim echem odbiła się zwłaszcza jego polemika ze Stanisławem Witkiewiczem co do zadań i celów sztuki.

Posługując się stylistyką symbolizmu tworzył nasycone erotyzmem i okrucieństwem wizje świata prasłowiańskiego oraz średniowiecznego, zdominowanego głównie przez obrazy torturowanych czarownic. Ten niezwykle popularny na przełomie wieków XIX i XX motyw, związany z charakterystycznym dla epoki mizoginizmem, podszytym narastającym lękiem przed kobiecością, przewijający się w twórczości artystów Młodej Polski, do tego stopnia zawładnął wyobraźnią Wawrzenieckiego, że do dziś jest on nazywany - wedle słów Juliusza Wiktora Gomulickiego - "malarzem czarownic".
Swoje prace sygnował swastyką, a właściwie swarzycą, pradawnym symbolem solarnym, znakiem przychylności bogów, szczęścia i zwycięstwa.

"Wawrzeniecki […] przyjął cielesność jako podstawowy walor istnienia. Dowodził, że ciało jest nieodzownym elementem duchowej egzystencji człowieka, nie stanowi opozycji wobec kultury artystycznej, lecz jej naturalne dopełnienie [...] ekspresję odczuć przeniósł do uroczysk słowiańskich, ofiar składanych wśród neolitycznych megalitów, a następnie w epokę średniowiecza, odwołując się do procesów czarownic" [Janusz Zagrodzki].

Z ekspertyzy: "Śmierć czarownicy jest najbliższa w kolorycie i formie obrazowi Finał (Wisielcy), ok. 1907, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Płaszczyznowo i linearnie opracowany temat zbliża oba dzieła do kompozycji wysoko cenionych przez artystę drzeworytów japońskich. Koloryt jest wynikiem nastroju, jaki chce wyrazić artysta stosując na przemian miękki modelunek i kontrastowe zestawienie płaszczyzn".