ALEGORIA PIĘCIU ZMYSŁÓW

Obraz przedstawia popularny w sztuce nowożytnej Europy motyw alegorii pięciu zmysłów pod postacią zgromadzenia puttów obojga płci, zabawiających się w nieco abstrakcyjnej, nieokreślonej przestrzeni, wokół zastawionego, okrągłego stołu. Kompozycję wieńczy siedzące na wysokim oparciu półkolistej ławy i przygrywające na flecie putto, które symbolizuje zmysł słuchu. Na lewo odeń siedzi na ławie, obejmująca się miłośnie para, wyobrażająca dotyk, a dalej stoi inne putto, reprezentujące wzrok - celujące strużką wina z dzbana trzymanego na ramieniu w inny dzban, stojący na podłodze. Zmysł smaku ukazany został po prawej jako dwa putta, z których jedno je owoce, a drugie pije wino, zaś węch - jako putto wymiotujące pod stołem. Na stole, w srebrnym lub cynowym półmisku oraz bezpośrednio na blacie, leżą owoce, m.in. kiść jasnych i ciemnych winogron, obok stoi majolikowy, malowany kielich, po prawej, na podłodze - jeszcze jeden ozdobny dzban z przykrywką. Teatralny charakter nadaje całości rozsunięta zasłona, obramiająca kompozycję z lewej i prawej strony. Zgodnie z powszechnie wówczas obowiązującą religijną i moralizującą interpretacją zmysłów, jako symbolu ziemskich ograniczeń rodzaju ludzkiego oraz źródła grzechu, również w naszym obrazie otrzymały one pesymistyczną wykładnię, ujęte w formę przyczyn i konsekwencji nieumiarkowania w rozrywce. Mamy tutaj do czynienia z interesującym dziełem, najpewniej niemieckiego artysty, które ze względu na wyraźne jeszcze cechy renesansowe oraz żywo pobrzmiewające w nim echa twórczości m.in. Lucasa Cranacha Starszego i Młodszego, braci Behamów, czy Georga Pencza, można datować na koniec XVI lub początek XVII wieku.