JUDA I TAMAR

Obraz ukazuje raczej rzadko w ikonografii Starego Testamentu występującą scenę zbliżenia Judy i Tamar, zaczerpniętą z Księgi Rodzaju (rozdział 38, 14-18). Epizod ów włączony jest w dość nieoczekiwany sposób w dramatyczną opowieść o losach Józefa, sprzedanego przez braci kupcom izmaelskim. Tamar - synowa Judy, jednego ze starszych braci Józefa, owdowiawszy bezpotomnie kolejno po dwóch starszych synach Judy, uciekła się do niegodnego podstępu dla zagwarantowania sobie potomstwa - nawet za cenę nierządu. Gdy dowiedziała się, że jej teść przybywa w okolicę miejsca jej zamieszkania "zdjęła z siebie szaty wdowie i otuliwszy się szczelnie zasłoną usiadła przy bramie miasta... ". Ponieważ miała twarz zasłoniętą, przechodzący tamtędy Juda wziął ja za nierządnicę i zapragnął się do niej zbliżyć. Tamar zażądała jednak od niego najpierw zastawu do czasu, zanim Juda przyśle jej zapłatę - koźlątko ze swego stada. Zastawem miał być sygnet z pieczęcią, sznur i laska pasterska, czyli insygnia naczelnika szczepu. Moment przekazania tych przedmiotów ukazuje omawiany obraz. Ta niezbyt budująca historia biblijna, przekazana być może jedynie dla celów genealogii, stanowiła dla artystów pretekst do ukazywania scen o erotycznej wymowie.

Obraz o dość sztywnym rysunku form jest odległym naśladownictwem, być może kopią, dzieł italianistów północnych. Usytuowanie dużych postaci w ujęciu do kolan, na tle skarpy ziemnej i roślinności oraz charakterystyka postaci Tamar kojarzą się z niektórymi kompozycjami Gerrita van Honthorsta (1590-1656), holenderskiego italianisty czynnego w Utrechcie. Jego zaginiony obraz Lot z córkami, znany z ryciny J. G. Müllera, prezentujący podobne typy kobiece i starego mężczyzny, można by uznać za źródło inspiracji dla pośledniego bardzo malarza, który jest autorem omawianego dzieła.