STUDIUM GŁOWY STARCA (ŚW. PIOTR ?)

Za opinią Marii Kluk
Być może jest to fragment popularnego w okresie potrydenckim tematu pokuty Św. Piotra, który wylewał łzy żalu, ilekroć wspomniał gorycz swej winy z powodu wyparcia się Chrystusa (Złota Legenda Jakuba z Voraginy, wyd. II, Warszawa 1983, s. 243). Brak atrybutów (np. kogut, lub klucze) nie pozwala jednak przyjąć tego stwierdzenia za pewnik. Obraz namalowano zamaszystymi pociągnięciami pędzla. Artysta starał się naśladować (być może jest to swobodna kopia) dzieło któregoś z malarzy zwanych caravaggionistami (od nazwiska wielkiego włoskiego mistrza epoki baroku, Giovanniego Merisi da Caravaggio). Stosunkowo bliskie, ale nie identyczne typy znajdujemy w twórczości Matthiasa Stoma (ok. 1600 - po 1649) zwanego też M. Stomerem. Artysta ten pochodził z Flandrii, ale większość życia spędził we Włoszech - w Rzymie i na Sycylii. (…) O wartości obrazu stanowią stare nalepki. Nalepka, identyczna z nalepką na biurku Gambsa sprzedawanym na aukcji Desy (153 Aukcja, grudzień 2007) identyfikuje posiadacza obrazu jako Jarosława Potockiego (1784-1838), syna Stanisława Szczęsnego Potockiego i Józefiny Amalii z Mniszchów. Znaczenie tego obiektu, pochodzącego z jednej z historycznych kolekcji polskich, w dużej mierze wpływa na wartość tego obrazu, wpisującego się w dzieje polskiego kolekcjonerstwa.