Bitwa pod Stoczkiem

Bitwa pod Stoczkiem była pierwszym właściwym starciem sił powstańczych i carskich podczas wydarzeń powstania listopadowego. Rozegrała się 14 lutego 1831 roku, ponad dwa miesiące po zdobyciu przez podchorążych Belwederu, obok niewielkiej miejscowości na Mazowszu. Już 5 lutego granice Królestwa Polskiego przekroczyły wojska rosyjskie w niebagatelnej liczbie ponad stu tysięcy. Ich celem było zajęcie Warszawy i stłumienie rebelii powstańczej. Pod Stoczkiem Łukowskim polskimi oddziałami dowodził generał Józef Dwernicki, a zadaniem powstańców było osłabienie sił tylnej straży wojsk cara, które idąc, niszczyły punkty oporu Polaków. Wymieniwszy ogień artyleryjski, zaborców zaatakowała polska kawaleria, która w krótkim czasie rozgromiła nieprzyjaciela, doprowadziła do jego wycofania się, przejęcia amunicji i żywności. Bitwa pod Stoczkiem stanowiła duży sukces propagandowy i choć nie zatrzymała Rosjan podążających ku Warszawie, to wzmogła ducha bojowego powstańców 1830 i 1831 roku. Geneza prezentowanego obrazu związana jest z publikacją serii rycin, które tworzone i wydawane były w latach 30. i 40. XIX stulecia. Autorami ich pierwowzorów byli powstańcy na obczyźnie: Karol Malankiewicz, malarz i grafik, który był również żołnierzem generała Dwernickiego oraz Józef Kondratowicz, rytownik, podporucznik w 1831 roku. Dwa lata później ukazała się historia Polski w zarysie i studium powstania listopadowego stworzone przez Romana Sołtyka (1790-1843), oficera wojska napoleońskiego, posła na sejm Królestwa Polskiego, powstańczego generała. Praca nosiła tytuł "Polska i jej bohaterowie w walce o niepodległość" (1833). Książka, szybko tłumaczona na niemiecki, włoski i szwedzki, była szeroko komentowana w Europie i spotkała się, ze względu na wywrotowy temat, z napaścią ze strony zaborcy rosyjskiego. W książce zreprodukowano 12 grafik: portrety dowódców powstania oraz widoki bitewne. Prezentowany obraz "Bitwa pod Stoczkiem" powtarza wiernie wzór ryciny opublikowanej w pracy Sołtyka. Twórcą jej pierwowzoru był właśnie Kondratowicz i jego kolorowa grafika z 1833 roku, przedstawiająca bitwę została wykorzystana w publikacji. Scena malarska wykonana przez nieznanego dzisiaj artystę przedstawia w tle, w postaci monumentalnej panoramy, ostateczną szarżę wojsk powstańczych i ucieczkę Rosjan do lasu. Na pierwszym planie, zebrani na wzgórzu ułani i kirasjerzy gromadzą się wokół działa. Generał Dwernicki na koniu, centralna postać kompozycji, wyznacza walczącym pozycje. Najbliżej oczu widza sytuuje się powalony koń, martwy jeździec i raniony żołnierz siedzący na śniegu. Artysta, wyobrażając bitewną scenę spod Stożka, posłużył się realistyczną, wręcz reportażową konwencją. Obraz bliski jest charakterowi batalistycznych scen epoki napoleońskiej i przywodzi na myśl słynnego "Napoleona na polu bitwy pod Pruską Iławą" pędzla Antoine-Jean’a Grosa (1808, Luwr, Paryż). Twórca obrazu zapewne celowo nawiązywał do ryciny z publikacji Sołtyka, chcąc podkreślić antyrosyjską wymowę kompozycji i heroizm powstańców.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.