Portret Tekli Ostrowskiej (Tekla z hr. Ostrowskich szambelanowa Tadeuszowa Morawska; Portret chłopca w czapce), ok. 1850 r.

Wystawiany: 1) Malarstwo polskie w kolekcji Ewy i Wojciecha Fibaków, Muzeum Narodowe, oprac. Wł. Jaworska, Warszawa - Poznań - Kraków 1992 (Katalog poz. i il. nlb. na s. 9); 2) Polski Paryż. Ecole de Paris Kolekcja Wojciecha Fibaka. Wystawa malarstwa artystów polskich i polsko-żydowskich XIX i XX w. związanych z Paryżem - od Piotra Michałowskiego do Jana Lebensteina, Muzeum Narodowe w Szczecinie, XII.1999 - III.2000 (Katalog poz. i il. nbl. na s. 34); 3) Piotr Michałowski 1800 - 1855. Wystawa dzieł artysty w dwusetną rocznicę urodzin, Muzeum Narodowe w Krakowie, 2000 (Katalog poz. i il. 13, s. 77)

Bibliografia: 1) J. Mycielski, Sto lat dziejów malarstwa w Polsce, Kraków 1897, s. 377 - 378; 2) "Tygodnik Ilustrowany", 1910 (1), il. s. 297; 3) L. Grajewski, Bibliografia ilustracji w czasopismach polskich XIX i XX w. (do 1918 r.), Warszawa 1972, nr 10487; Piotr Michałowski 1800-1855. Wystawa dzieł artysty w dwusetną rocznicę urodzin, Muzeum Narodowe, Kraków 2000 (poz. 13 i il., s. 77)

Twórczość Piotra Michałowskiego, wybitnego malarza doby romantyzmu w Polsce, zamyka się liczbą około 150 obrazów olejnych i kilku tysięcy akwarel i rysunków. Jest to twórczość wyjątkowa, nowoczesna, nie wyrosła na gruncie reguły akademickiej, a poparta wielkim talentem, pracowitością i wszechstronnym wykształceniem. Ziemianin, urzędnik państwowy, działacz społeczny, wykształcony w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, znany przede wszystkim jako malarz koni, portretów rodzinnych i typów charakterystycznych, w młodości nauki w dziedzinie sztuk pięknych pobierał dorywczo; jako chłopiec uczył się rysunku u Michała Stachiewicza, krótko u Józefa Brodowskiego i Franciszka Lampiego. Podróżując po Europie zwiedzał muzea, a w czasie pobytu w Paryżu w latach 1832-1835 pobierał nauki w pracowni akwarelisty Nicolasa Toussainta Charleta. W 1837 r. Michałowski zamieszkał w majątku rodzinnym w Krzyżtoporzycach, a trzy lata pó¼niej w Bolestraszycach, majątku żony, który dzierżawił. Michałowski znany był z nowoczesnego gospodarowania ziemią, ale jak sam pisał w liście z 1847 r., "Im lepiej gospodarstwo idzie, tym obojętniejsze się dla mnie staje i tym pilniej mi jest zupełnie mój czas malarstwu poświęcić". Córka artysty, Celina Michałowska w opublikowaną anonimowo przez nią biografii ojca (N.N., Piotr Michałowski. Rys życia, za wód artystyczny, działalność w życiu publicznym, Kraków 1911) wspominała: "Krewni, którzy dom jego odwiedzali, wędrowni starcy, starzy żołnierze, gościnnie opatrywani, zostawiali na ścianach malarni wspaniałe nieraz twarze". Wśród zostawionych na ścianach wspaniałych twarzy` odnale¼ć można było liczne portrety dzieci malarza oraz jego krewnych. Do tych obrazów należy także Portret Tekli Ostrowskiej. Tekla Ostrowska (1837-1880), córka Antoniego i Antoniny Ostrowskich, pó¼niejsza żona szambelana Tadeusza Morawskiego, była siostrzenicą Piotra Michałowskiego. Na portrecie widzimy młodą dziewczynę, o chłopięcej urodzie. Strój modelki jak i tło obrazu są całkowicie neutralne. Jedynym elementem wyróżniającym się w portrecie jest nakrycie głowy. Tak jak i w innych portretach Michałowskiego, cała uwaga malarza skupiona jest na modelowaną światłem twarzy modelki. Malowany śmiało w brunatno-brązowej tonacji, z akcentami czerwieni na twarzy i rdzawym odcieniem czapki, odpowiada muzealnej sztuce Velazqueza czy van Dycka, których dziełami artysta zachwycał się zwiedzając muzea i galerie Wiednia. Piotr Michałowski sportretował siostrzenicę zapewne ok. 1850 r., kiedy Tekla Ostrowska miała czternaście - piętnaście lat. Jej chłopięca wówczas uroda wprowadzała w błąd inwentaryzatorów twórczości Michałowskiego. Przez wiele lat obraz ten uważany był za portret nieznanego chłopca. Dopiero w ostatnich badaniach ustalono, kto jest bohaterem portretu. Obraz należał do córki artysty, Marii z Michałowskich Łempickiej. W 1991 r. zakupiono go do kolekcji Ewy i Wojciecha Fibaków