Obłoki, 1917 r.

POCHODZENIE:
- kolekcja prywatna, Warszawa
WYSTAWIANY:
- CBWA, Warszawa "Zachęta", grudzień 1980-styczeń 1981
LITERATURA:
- Stanisław Czajkowski (1878-1954), katalog wystawy, MKiS, CBWA, Warszawa "Zachęta", Warszawa 1980, s. nlb., nr kat.

Polskie malarstwo końca XIX wieku i początku XX miało szczęście do malarzy, którzy z nieba i chmur uczynili przedmiot swojej twórczości. Umiejętność nadawania przyrodzie cech świata ożywionego czyniła z nieba malowanego przez Jana Stanisławskiego, a zwłaszcza Ferdynanda Ruszczyca - wspaniały spektakl. Stanisław Czajkowski, dość powszechnie uważany za wychowanka Stanisławskiego (może ze względu na niewielki format prac), był przede wszystkim wiernym uczniem Jacka Malczewskiego. Jak pisał: "Malczewski! Przecież już sam dźwięk jego nazwiska miał dla mnie coś fascynującego… Uważam go za jedynego mego nauczyciela. Uczniem Stanisławskiego nigdy nie byłem" (cyt. za Stanisław Czajkowski 1878- 1954, kat. wystawy, CBWA Warszawa, s. nlb.). To ciekawy paradoks polskiej historii sztuki - Jacek Malczewski, nieklasyfikowany przecież jako "rasowy" pejzażysta, dał potężny impuls polskiemu malarstwu pejzażowemu pierwszej połowy XX wieku, będąc patronem dwóch niezwykle ciekawych artystów tego gatunku - syna, Rafała, oraz właśnie Stanisława Czajkowskiego. Dominującym motywem, czy może raczej tematem twórczości artysty, jest niebo i znaczna część spuścizny po nim przedstawia błękit i wędrujące po nim chmury. Można dzięki temu oeuvre zorientować się, jak wiele tam się dzieje. Nieustanne nawracanie do tego tematu bierze się nie tylko z fascynacji wizualną stroną zjawiska, lecz także z rzetelności w traktowaniu malarskiej sztuki i chęci jej doskonalenia. Czajkowski stara się ukazać świat nad swoją głową w możliwie wszystkich stanach fizycznych i porach. "Obłoki" pochodzą z czasu czteroletniego pobytu artysty w Holandii. W tym płaskim kraju, w którym nietrudno zwrócić uwagę na niebo, malarskim usiłowaniom Czajkowskiego patronowali siedemnastowieczni mistrzowie pejzażu w osobach Jana van Goyena i Salomona van Ruysdaela. I oni, i on nadawali swoim krajobrazom podobne proporcje - nikły pas ziemi, a nad nim przeważająca masa nieba. "Obłoki" są więc zarówno dialogiem z tradycją wielkiego europejskiego malarstwa, jak i oryginalnym i malarsko satysfakcjonującym portretem nieba.

Stanisław Czajkowski studiował w akademiach: krakowskiej, monachijskiej, a także w Académie Julian w Paryżu. Był bratem także malarza - Józefa. Odbył wiele podróży artystycznych po Europie, odwiedzał też różne regiony Polski. Przyjaźnił się z najwybitniejszymi postaciami świata artystycznego, zarówno Krakowa, jak i Paryża. Był uczestnikiem słynnego wesela Lucjana Rydla, opisanego przez S. Wyspiańskiego w dramacie "Wesele". Artysta wyszedł ze szkoły Stanisławskiego, który zaszczepił w nim zamiłowanie do pejzażu ojczystego.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.