Stary pasterz, 1906 r.

Namalowany w 1906 roku "Stary pasterz" jest przykładem niezwykłej wrażliwości kolorystycznej Szreniawy-Rzeckiego. Przykładem tym ciekawszym i cenniejszym, że pochodzi z wczesnej, krakowskiej fazy jego twórczości. Szreniawa-Rzecki, syn znanego aktora i śpiewaka Lucjana Rzecznika, w 1903 roku przeniósł się z Warszawy do Krakowa. Na tamtejszej Akademii podjął studia malarskie. Kształcił się w pracowniach najlepszych malarzy swoich czasów: Teodora Axentowicza, Juliana Fałata i Stanisława Wyspiańskiego. Już jako student zdobył duże uznanie, czego dowodem było stypendium Zachęty, które uzyskał w 1904 roku. W czasie studiów Szreniawa-Rzecki przyjaźnił się z Wacławem Borowskim, Władysławem Skoczylasem i Stanisławem Kuczborskim. Pozostawał w kręgu cyganerii artystycznej, bywał u Pareńskich, Wyspiańskiego i Boya-Żeleńskiego. Mieszkał przy ulicy św. Tomasza, dzieląc pokój z Witoldem Wojtkiewiczem. W tym samym okresie, w którym artysta pracował nad "Starym pasterzem", powstały jego najbardziej dziś popularne prace graficzne: rysunki do pism satyrycznych ("Liberum Veto", "Czarny Kot") oraz karykatury wydane jako "Teka Melpomeny". Szreniawa-Rzecki współpracował też z Zielonym Balonikiem, dla którego wykonywał dekoracje i kukiełki. Jego udział w życiu artystycznym nie ograniczał się jednak tylko do sceny kabaretowej i lekkich gatunków. Wydaje się, że w rzeczywistości

satyryczne i graficzne prace Szreniawy-Rzeckiego były dla niego przede wszystkim polem eksperymentów artystycznych. W grafice artysta mógł pozwolić sobie na większą swobodę malarską, operowanie lekką i miękką secesyjną linią i nieszablonowymi układami kompozycyjnymi. "Stary pasterz" pokazuje wyraźnie, co artysta wyciągnął z tej lekcji i w jaki sposób potrafił przełożyć to na technikę malarską. Subtelny modelunek, nokturnowy nastrój, nietypowe, fotograficzne kadrowanie - wszystkie te elementy decydują o modernistycznym charakterze prezentowanego obrazu. Młodopolski nastrój, który widać wyraźnie w "Pasterzu" i innych pracach artysty z lat 1903-06, sprawił, że Szreniawa-Rzecki wystawiał z doświadczonymi malarzami już jako osiemnastolatek. Artysta w 1906 roku został zaproszony przez Jana Stanisławskiego do udziału w IX wystawie Towarzystwa «Sztuka» i wystawił olejny obraz "Jesienią". Szczęśliwy zarówno towarzysko, jak i artystycznie okres krakowski w twórczości artysty zamyka jego wyjazd do Paryża w 1909 roku. W latach poprzedzających wybuch I wojny światowej Szreniawa-Rzecki nie stracił jednak kontaktu z krakowskim środowiskiem twórczym. W latach 1911-13 publikował w "Museionie"(w jego czwartym zeszycie zamieścił wspomnienie "O życiu i sztuce Wojtkiewicza" (z. 4, s. 97). Dużą wystawę jego prac zaprezentowano w 1914 roku w Zachęcie i krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych.