Geografowie, ok. 1955 r.

Proweniencja:
Atelier artysty
Kolekcja prywatna, Polska.

Opisywany i reprodukowany:
Simon Mondzain. Mistrzowie Ecole de Paris, tekst Ewa Bobrowska, katalog wystawy, Villa la Fleur, Konstancin-Jeziorna, 21 września - 31 grudnia 2012, Muzeum Ziemi Chełmskiej w Chełmie, 14 stycznia - 30 kwietnia 2013, s. 45 oraz nr kat, 92, s. 179.

„W ślad za starymi mistrzami p. Mondszajn największe ma upodobanie do kompozycji opartej na trójkącie w rożnych jego odmianach. Kompozycja jest dlań szkieletem idealnym dzieła, rysunek jego systemem nerwowym. (...) Mondszajn szczycić się może swym kolorytem soczystym, bogatym i głębokim. Nie goni, jak impresjoniści, za ułudą pochwycenia ulotnych odcieni światła i łuski kameleonowej zmiennej gry atmosfery. Oddaje tonacje barwne tematu najbardziej ważkie i ekspresyjne.”
E. Woroniecki, Szymon Mondszajn, „Tygodnik Ilustrowany” 1924, połr. II, s. 575.

„Umiar i bogactwo kolorytu, przy samoistnej swobodzie kompozycji, stanowi wraz z harmonią głębszych indywidualnych poczynań artystycznych i z jędrnym przemyślanym realizmem w traktowaniu tematu istotę talentu p. Sz. Mondszajna, który należy do czołowej grupy polskich malarzy w Paryżu.”
E. Woroniecki, Mistyk i realista (Z powodu wystawy Sz. Mondszajna u Barbazanges’a),„Świat” 1926, nr 34, s. 4.

Oferowana w katalogu praca wpisuje się w nurt filozoficzno-alegoryczny, który można wyodrębnić w twórczości artysty z okresu powojennego. Powstała jako studium przygotowawcze do realizacji muralu w Tilimsan (fr. Tlemcen), algierskiego miasta położonego w północno-zachodniej części państwa. Algieria zapisała się złotymi zgłoskami w życiorysie i dorobku plastycznym Mondzaina, który podobnie jak wielu przed nim przedstawicieli środowisk artystyczno-literackich, nie oparł się urokowi oraz egzotyce, jakie dla Europejczyków roztaczała Północna Afryka. Dla zamieszkałego we Francji malarza, Algiera była jak najbardziej w zasięgu ręki. Mondzain po raz pierwszy postawił stopę na algierskiej ziemi za sprawą malarza Jeana Launois’a, z którym wybrał się w podroż w 1925 roku. Od tamtego momentu dzielił swoje życie między Paryż a Algierię. Inspirowane orientem Północnej Afryki obrazy cieszyły się dużym uznaniem wśród francuskiego społeczeństwa i krytyków. Dużą estymą Mondzain był darzony również w środowisku algierskim, na co wskazuje m. in. zlecenie wykonania fresku dla wyższej szkoły nauczycielskiej dla dziewcząt „Ecole Normale” w Ben Aknoun (l. 1953-1954), które poprzedziło projekt muralu dla oddalonego na zachód miasta Tilimsan. W kompozycji oferowanego na aukcji obrazu skupiają uwagę dwa motywy: globus i postać arlekina. Mająca swe źródło w commedii de’ll arte postać arlekina pojawiła się już jako samodzielny motyw malarski w monumentalnym obrazie namalowanym przez Mondzaina w latach 1919-1920 (Arlekin, olej, płótno, 243,5 × 136 cm, kol. prywatna, Paryż). Motyw globusa został również umiejscowiony jako obiekt drugoplanowy we fresku z Ben Aknoun. W Geografach została niejako rozwinięta koncepcja tego atrybutu. Dzięki materiałom źródłowym wiadome jest, że artysta podejmował rożne warianty kompozycyjne z wykorzystaniem siedzącego przy stole i kontemplującego globus mężczyzny w szacie. Zachowała się archiwalna fotografia przedstawiająca artystę podczas pracy w swojej pracowni, stanowiąca cenny materiał ikonograficzny do analiz porównawczych oraz świadcząca o dużym znaczeniu tego tematu dla Mondzaina.