Kompozycja abstrakcyjna, 1959 r.

„Przypadek Tadeusza Kantora jest szczególny i nie sądzę, że może być porównywany do czegokolwiek; a to z zasadniczego powodu, że sztuka Kantora jest 'ucieleśnieniem' ego samego artysty. Kantor sam w sobie jest 'dziełem sztuki', jest bowiem w stanie przekazać – zawsze – nawet przy pomocy tylko gestów, swego malarstwa lub swego głosu myśl płynącą z serca i umysłu”.

– GILLO DORFLES

Zaprezentowana praca powstała w szczególnym okresie dla twórczości Tadeusza Kantora, jak również dla całej polskiej historii sztuki współczesnej. Dla samego artysty ważnym momentem była połowa lat 50. oraz śmierć Józefa Stalina, która przyniosła rozluźnienie zasad socrealistycznej doktryny. W tym okresie Kantor udał się do Paryżana zaproszenie II Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Dramatycznej jako autor dekoracji oraz kostiumów do pokazu „Lato w Nohant” autorstwa Iwaszkiewicza. Dla Kantora była to znakomita okazja do ponownego zapoznania się ze sztuką światową, z którą – podobnie jak wielu innych – stracił kontakt na prawie dekadę.

Jego uwagę przykuło abstrakcyjne malarstwo, które określane było szeregiem nazw, a wśród nich m.in. pojawiała się nazwa informel. Do najważniejszych cech tego rodzaju malarstwa należały przede wszystkim spontaniczność oraz całkowite porzucenie geometrii. Był to nurt, który pozwalał na odrzucenie wszelkich krępujących więzi, zarówno formalnych, jak i akademickich. Rok 1955 przyniósł ogromne zmiany w polskiej sztuce, a zmianom tym formę nadała Ogólnopolska Wystawa Młodej Plastyki w warszawskim Arsenale. Kantor wraz z wciąż świeżymi wspomnieniami paryskich salonów sztuki i dokonań tamtejszej awangardy wszedł w wir zmian chętnie oraz odważnie. W tym okresie zainteresowania artysty zwróciły się w stronę obrazów informel. To właśnie w najnowszym nurcie odnalazł realizacje godne najwyższych osiągnięć sztuki nowoczesnej, które były etapem końcowym wszystkich poprzednich stylów. Kantora fascynował przypadek i efekt, który osiągał na płótnie poprzez niekontrolowane i pełne spontaniczności rozpryskiwanie farby. Nieraz wyciskał substancje prosto z tubek.

Dostrzeżenie roli przypadku było przełomowe dla artysty. Jak opowiada o tym momencie w twórczości mistrza Lech Stangret: „W niezaplanowanych, nagłych zdarzeniach zobaczył wtargnięcie samego życia, jego bezpośrednie wkroczenie, które kompromitowało iluzję sceny czy obrazu” (Lech Stangret, Tadeusz Kantor .Malarski ambalaż totalnego dzieła, Kraków 2006, s. 30).

Z czasem jednak Kantor inaczej niż artyści przypisywani do nurtu taszyzmu zaczął traktować fakturę obrazu. Poprzez nakładanie większej ilość farby powstające kompozycje przypominały reliefowe realizacje. Pod koniec dekady artysta poszedł o krok dalej i w strukturę obrazu zaczął wtapiać fragmenty spróchniałego drewna czy korzenie. Dla odpowiedniego efektu wypukłe elementy pokrywał czarnym lakierem. W ciekawy sposób nowe podejście do sztuki Kantora analizuje Lech Stangret, ujmując je w szerszym kontekście ówczesnych zmian społecznych: „Gdyby pokusić się o analizę społecznej wymowy tej sztuki i potraktować informel Kantora jako ‚sztukę swojego czasu’ – można uznać, że jeśli wczesne taszystowskie obrazy odpowiadały jeszcze na zmiany w życiu Polaków po zniesieniu stalinizmu, to późne – ilustrowały raczej rozczarowanie pozorami gomułkowskiej ‚odwilży’” (Lech Stangret, Tadeusz Kantor. Malarski ambalaż totalnego dzieła, Kraków 2006, s. 33).

Nowatorskie realizacje Kantora zostały pokazane publiczności w 1959 na wystawie w warszawskim Salonie ”Po Prostu”. Szybko wzbudziły zainteresowanie publiczności oraz krytyków. Obrazy Kantora wystawiano nie tylko w Polsce, ale także zagranicą, m.in. w Monachium, Paryżu, Düsseldorfie, Kassel, Nowym Jorku, Göteborgu czy Wenecji, a sam malarz zaczął być postrzegany jako jedna z centralnych postaci polskiej sztuki.

W 1939 roku ukończył ASP w Krakowie. Był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej awangardy artystycznej doby powojennej, a przede wszystkim twórcą polskiego teatru awangardowego eksperymentalnego teatru podziemnego, a od 1956 teatru Cricot 2 w Krakowie. Był współzałożycielem i członkiem Grupy Plastyków Nowoczesnych w 1945 roku. W 1955 odbył podróż do Paryża, gdzie zetknął się z najnowszymi tendencjami w sztuce światowej. W jego twórczości główną formą wypowiedzi artystycznej było malarstwo abstrakcyjne, zwłaszcza typu informel, zajmował się także grafiką; aranżował happeningi, zajmował się scenografią i filmem. Prowadził działalność pedagogiczną: w 1948 i 1968 roku w ASP w Krakowie i w 1961 w akademii w Hamburgu. Laureat m.in. nagrody Fundacji im. Goethego w 1978 w Szwajcarii.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.