PORTRET KAMILI GŁUCHOWSKIEJ, 1941

Przedstawiona Kamila Grużewska (ur. ok. 1850) z Dębowej Góry w powiecie kutnowskim siłą rzeczy nie mogła być malowana z natury. Pruszkowski zapewne posłużył się podobizną z epoki i celowo nadał dziełu archaizującą konwencję.

Malarz, krytyk artystyczny i pedagog. Studia rozpoczął w 1904 w warszawskiej SSP u Konrada Krzyżanowskiego. Od 1908 kontynuował naukę w Paryżu. W tym okresie artysta odbywał podróże do Szwajcarii i Algierii. W 1911 powrócił do Warszawy. 5 sierpnia 1915 wstąpił do Legionów, do 1 Pułku Ułanów. Do rezerwy przeszedł w 1917 i poświęcił się malarstwu. W 1918 został asystentem w SSP w Warszawie. W 1922 awansował na profesora. Pracownia Pruszkowskiego stała się prężnym ośrodkiem kreowania życia artystycznego. Założenia profesora kontynuowały tworzone przez niego ugrupowania artystyczne. Od 1923 r. organizował dla studentów letnie plenery artystyczne w Kazimierzu Dolnym.
W latach 1925-1930 działało Bractwo św. Łukasza, od 1929 do 1939 Szkoła Warszawska, których był inicjatorem i członkiem. W 1930 r został rektorem SSP. Był współinicjatorem powołania Instytutu Propagandy Sztuki. W 1932 powstało kolejne ugrupowanie - Loża Wolnomalarska. W 1934 był inicjatorem powstania Bloku Zawodowych Artystów Plastyków, od początku lat 30-tych parał się również krytyką sztuki i publikował swoje felietony na łamach Gazety Polskiej.
Wybuch II wojny światowej zastał Tadeusza Pruszkowskiego w Kazimierzu Dolnym, razem z żoną wyjechał do Warszawy i pozostawał tam przez cały czas praktycznie nie opuszczając domu. Został aresztowany 1 lipca 1942 i przetransportowany do siedziby Gestapo na Szucha. Po przesłuchaniu przewożono go do więzienia na Pawiaku. Zginął zastrzelony podczas próby ucieczki.
W początkowym okresie swej twórczości Pruszkowski wykonywał kompozycje historyczne. Namalował wiele portretów reprezentacyjnych, przedstawiających osobistości z kręgów rządowych i elit intelektualnych, a także szereg intymnych i dekoracyjnych w ujęciu wizerunków kobiet. Umiejętnie wydobywał delikatność urody swych modelek, ich melancholijny nastrój i aurę kontemplacji. Materia malarska jego płócien była lśniąca, gama barw nasycona, ożywiona gorącą czerwienią, albo utrzymana w tonach zieleni, fioletu i różu. W okresie okupacji hitlerowskiej zmalały formaty płócien Pruszkowskiego; intensywne plamy barwne zostały zastąpione drobnymi smugami farby, zaś formy nabrały szkicowego charakteru. W malarstwie portretowym z lat 40-tych twarze modeli ujęte były niemal monochromatycznie; kompozycje ożywiały umieszczone na pierwszym planie kwiaty o giętkich, nerwowo prowadzonych liniach.