PORTRET TYTUSA CZYŻEWSKIEGO

Tadeusz Waśkowski wychował się w rodzinie oddanej sztuce, przyjaźniącej się z najwybitniejszymi artystami ówczesnego Krakowa, szczególnie ze Stanisławem Wyspiańskim, który zajmował się edukacją artystyczną młodego Tadeusza. Kontakt z Wyspiańskim umożliwił mu poznanie środowiska teatralnego Krakowa, co później znalazło swoje odzwierciedlenie w rysunkach portretowych najwybitniejszych osobowości tamtejszej sceny artystycznej. W 1905 Waśkowski podjął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, w klasie Józefa Mehoffera. Za swoje prace otrzymywał wówczas wiele nagród i wyróżnień. Równocześnie rozpoczął pracę z młodzieżą jako nauczyciel rysunku. Pedagogika była drugą pasją artysty, której poświęcał się do końca życia. Twórczość Waśkowskiego zdominowały portrety utrzymane w konwencji realistycznej, oszczędnie kreślone prostymi kreskami lub pociągnięciami pędzla. W 1925 r. na wystawie "Maski" zaprezentował - pozytywnie ocieniony przez krytykę - cykl karykaturalnych studiów portretowych o głębokiej charakterystyce psychologicznej. Zarówno przed, jak i po II wojnie światowej, brał udział w wielu wystawach m.in.: w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Lwowie, Łodzi oraz Amsterdamie, Pitsburgu, Pradze.
Na ugrowym tle przedstawiony został, wielokrotnie przez Waśkowskiego malowany, Tytus Czyżewski (1880-1945), malarz, poeta, krytyk artystyczny, z paletą w lewej dłoni i pędzlem w prawej. Przygarbiony, z głową między ramionami, ubrany w brunatna marynarkę, wpatruje się w płótno ustawione przed nim na sztaludze. Barwa ubrania odcina się kontrastowo od jasnego tła, potraktowanego energicznymi pionowymi pociągnięciami pędzla, harmonijnie zestawionego z ciepłymi tonacjami reszty elementów obrazu.
Portretowany Tytus Czyżewski, który miał wpływ na malarstwo Waśkowskiego, zbliżył się w okresie paryskim do poszukiwań kolorystycznych. Różnice między kolorystami, uczniami Pankiewicza, a Czyżewskim są jednak wyraźne. Dyscyplina formistyczna, przez która przeszedł w młodości, pozostawiła trwały ślad. Kolor, bardziej niż u kapistów, zwaloryzowały, stanowczo kształtuje formę. Kapryśna, lecz zdecydowana linia określa jej kontur. W latach 30-tych barwy stają się coraz bardziej świetliste, opalizujące.