Stos, 1986 r.

WYSTAWIANY:
- Wystawa indywidualna, Galeria Foksal, luty-marzec 1987

Prezentowana w katalogu praca z cyklu „Stos” powstała zaledwie dwa lata po spektakularnym debiucie artysty. Debiut, który przypadł na rok 1984, wiązał się z Galerią Foksal. Tatarczyk zaprezentował w jej siedzibie swoje prace zarówno na wystawie indywidualnej, jak i zbiorowej pt. „Artyści Galerii Foksal” (obie wystawy odbyły się w 1984 roku). Trzy lata później, również w siedzibie Galerii Foksal, po raz pierwszy pokazane zostały szerokiej publiczności wielkoformatowe dzieła z cyklu „Stos”, tworzone od 1986, w tym prezentowana w katalogu praca. Były to zarówno obrazy na płótnach, jak i na papierze. Wszystkie przedstawiały monumentalne płaszczyzny, których przestrzeń zorganizowana była poprzez różnorakie układy chrustu. Czasami statyczne, kiedy chrust ułożony był w tytułowe stosy, czasami mocno dynamiczne. Ze względu na przestrzenne ograniczenia zaprezentowanie wszystkich „Stosów” w 1987 roku w Galerii Foksal nie było możliwe. Udało się je jednak pokazać w szerszej odsłonie za oceanem, gdzie w rok później (1988) odbyły się dwie wystawy, na których prezentowane były prace Tomasza Tatarczyka. Obie miały miejsce w Nowym Jorku. Pierwsza w Frank Bustamante Gallery, druga w Soho Center for Visual Artists.

Monumentalna praca (198 x 280 cm) jest dziełem niezwykłym. Świadczy o tym zarówno jej rozmiar, co jest niespotykane dla malarstwa na podłożu papierowym, jak i sposób, w jaki została namalowana. Ciekawe jest to, że artysta użył w niej nienaturalnego światłocienia. Nie możemy na obrazie odnaleźć źródła światła. Stos oświetlony jest równomiernym, niemalże boskim światłem, padającym na niego ze wszystkich stron. Wewnątrz, pomiędzy patykami, skumulował się cień. Równomierne, zgrabne kawałki drewna, ułożone zostały w kopiec. Widz, obcując z dziełem, może odczuwać lekki niepokój. Może odnieść wrażenie, iż za moment stos zapłonie żywym ogniem. Uspokajać go może zimna, skromna kolorystyka ograniczająca się głównie do bieli, odcieni błękitu i czerni oraz syntetyczne ujęcie elementów składowych obrazu.

Stosy Tatarczyka interpretowane były często jako wyrok lub też, być może, zapowiedź przemiany. Artysta wydobywał z chaosu elementy składowe i porządkował je na dużych, 2-3-metrowych płaszczyznach, na jednostajnym kolorystycznie tle malowanym krótkimi pociągnięciami pędzla.

Twórczość Tomasza Tatarczyka oscylowała wokół obserwacji natury w najbliższym otoczeniu. Nierzadko w zaskoczeniu widz odkryć może, że połacie czerni i bieli to pewne wycinki namacalnej rzeczywistości. Zresztą nie odchodzi Tatarczyk daleko od znanego nam wszystkim widoku zacienionego wzgórza o zmroku bądź morza traw zimą na tle białego śniegu. Być może tym, co nas oddala od bezpośrednich skojarzeń, jest prawdziwy lejtmotyw tej twórczości, czyli czerń: skontrastowana z bielą bądź w harmonicznym połączeniu z głębokim granatem, czerwienią lub żółcieniem. Fascynujące, tajemnicze obrazy, malowane grubą fakturą – podstawowym środkiem ekspresji Tomasza Tatarczyka – uwieczniają wzgórza, drogi, ślady na śniegu, psy, proste narzędzia. Jak powiedział o swoich obrazach: „Rodzą się czasami przypadkowo. Chodzę, krążę wokół tematu, wokół wycinków rzeczywistości, która na mnie szczególnie oddziałuje – i mam coraz wyraźniejszą, mocniejszą potrzebę, żeby coś z tym zrobić. Wtedy zaczynam pracować i rozwijam temat w cykl, aby przyjrzeć mu się z różnych stron. Oczywiście, na wybór tematu ma też wpływ stan mojego ducha, a także muzeum wyobraźni – dzieła sztuki, sceny z dzieciństwa, nawet kadry z filmu. Na przykład z filmów Jarmuscha, czarnobiałych, tchnących pustką i zagubieniem (…). Najpierw mam ogólną ideę. Potem zastanawiam się nad kompozycją. To w znacznej mierze sprawa intuicji, która mi podpowiada, że powinienem zorganizować obraz w ten, a nie inny sposób. Istotne też jest moje doświadczenie. I praca. W jej procesie obraz zaczyna na mnie działać, jakby to on mną kierował” (Elżbieta Dzikowska, Artyści mówią. Wywiady z mistrzami malarstwa, Warszawa 2011, s. 256). Tym, co również interesuje Tomasza Tatarczyka w malarstwie, jest też sam proces malarski, który miał znamiona medytacji. Refleksje, które nierzadko płynęły z inspiracji muzyką Bacha, Purcella, Beethovena, Lutosławskiego i śpiewów gregoriańskich, nadawały tej twórczości szczególny wyraz.

Swoje życie dzielił pomiędzy Warszawę, a dom pod Kazimierzem. Natura i pejzaż były jego naturalnym środowiskiem i inspiracją. Studiował w warszawskiej ASP, wcześniej ukończył studia na Politechnice. Jego twórczość jest efektem wnikliwej obserwacji wybranych z otoczenia i wielokrotnie powtarzanych motywów: zamknięte bramy, drogi, wzgórza, wąwozy, woda i unoszące się na jej powierzchni łodzie lub brodzące w niej psy. Od 1984 roku współpracował z Galerią Foksal w Warszawie. Jego prace były prezentowane na wielu wystawach indywidualnych m.in. w : Galerii Foksal, galerii BWA w Lublinie, Galerii Awangarda we Wrocławiu, Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, Galerii 86 w Łodzi, w Galerii Zachęta w Warszawie, Soho Center for Visual Arts w Nowym Jorku, Galerie Ucher, Kolonia. Uczestniczył w licznych wystawach zbiorowych. W 1999 roku został laureatem Grand Prix Międzynarodowego Konkursu Rysunku we Wrocławiu. Był stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej w N owym Jorku; Fundacji Sorosa w USA i Fundacji Rockefellera we Włoszech. W ostatnim czasie walczył z chorobą, malował mniej. W 2009 roku uhonorowany został za 2008 rok nagrodą im. Jana Cybisa przyznawaną wybitnym malarzom przez Związek Polskich Artystów Plastyków za całokształt twórczości.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.