Onnca, 1986 r.

"Onnca" Victora Vasarely'ego to wielkoformatowa kompozycja z 1986 roku, chociaż, na co wskazuje dodatkowa data naniesiona na odwrociu płótna, koncepcja pracy powstała niemalże 20 lat wcześniej - w roku 1968. Monumentalna, pulsująca kompozycja wciąga widza do wewnątrz obrazu, by za chwilę odepchnąć go z powrotem. Siatka geometrycznych płaszczyzn przedstawiona została w szerokiej gamie żółcieni, które zgodnie z zasadami perspektywy zmieniają swoją barwę w zależności od stopnia oddalenia od widza. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że praca złożona jest z czterech spasowanych ze sobą z niezwykłą precyzją płócien o wymiarach 100 x 100 cm. Geometryczne, precyzyjnie wykreślone płaszczyzny łącza się ze sobą, by za chwilę odbić się niczym w tafli wody na sąsiadującym płótnie. W rzeczywistości jest to jedna, monumentalna praca, która nie pozwala odbiorcy przejść obok siebie obojętnie.

W późnym okresie twórczości, w którym powstał prezentowany "Onnca", Vasarely był już niebywale słynny. Artysta okrzyknięty "ojcem op-artu" swoim nazwiskiem przez lata firmował i promował ukochany przez siebie kierunek w sztuce - sztukę optyczną. Mimo iż pojęcie iluzji znane było w sztuce od wieków, to właśnie na przełomie lat 50. I 60. XX wieku, nabrało ono szczególnego, nowego znaczenia. Momentem przełomowym była wystawa zorganizowana przez Victora Vasarely'ego i krytyka sztuki Pontusa Hultena w 1955 roku o znaczącym tytule "Le Mouvement", czyli "Ruch". Ekspozycja w paryskiej galerii Denise René prezentowała prace artystów, których twórczość skupiona była na próbach tworzenia iluzji ruchu, trójwymiarowości na powierzchni płócien. I tak, w słynnej wystawie udział wzięli tacy artyści jak: Victor Vasarely, Yaacov Agam, Pol Bury, Jesús Rafael Soto czy Jean Tinguely. Wszystkie dzieła artystów kinetycznych były, rzecz jasna, abstrakcyjne. Ich wyjątkowość polegała na próbie stworzenia iluzji ruchu i trójwymiarowości na powierzchni płótna. Interesowało ich ożywienie powierzchni płótna. Posługiwali się formami geometrycznymi odnoszącymi się do fizjologii widzenia, tym samym przesuwając odbiór dzieła z twórcy na odbiorcę. Obcy był im mit arcy-stwórcy i jego ekspresji; hołdowali nauce i technice, czego dowodem było skonstruowanie "Mathematics" - zaprezentowanej na wystawie "Le Mouvement" maszyny rysującej w postaci robota, wykonującego prace na papierze przy użyciu flamastra. Vasarely uważał, że nie maluje, lecz programuje swoje dzieła, posługując się stworzonym przez siebie systemem.

Ekspozycja w paryskiej galerii Denise René, poza dostarczeniem publiczności dużej dawki wzrokowych wrażeń, niosła za sobą również treść ideologiczną. W katalogu wystawy opublikowano "Żółty Manifest", w którym Vasarely zawarł najważniejsze postulaty nowej sztuki. W czasach, kiedy artyści spisują refleksje, a nie kompleksową, teoretyczną podbudowę dla nowych nurtów, kolportowanie manifestu, zawierającego w sobie bliskie przedwojennemu socjalistyczne zacięcie, było aktem, przez który Vasarely stawiał się pomiędzy tymi, którzy nadali ton kulturze wizualnej współczesnego świata zachodniego. Potwierdza to fakt, że na wystawie prace przedstawicieli sztuki kinetycznej zestawiono z ikonicznymi dziełami w sztuce XX wieku - "Obrotową półkulą" Marcela Duchampa z 1925 roku i kinetycznymi rzeźbami Alexandra Caldera. Wystawa "Le Mouvement" stała się pomnikiem nie tylko najnowszych tendencji, ale całej sztuki, która posługiwała się pojęciem ruchu. Tworząc prostą linię od lewicowego dadaizmu Duchampa aż po powojenną sztukę optyczną, Vasarely legitymizował nowy nurt, korzeniąc go głęboko w przedwojennej awangardzie i jej strategii dotarcia do widza.

W latach 70. powstawać zaczęły liczne muzea prezentujące dorobek artystyczny Vasarely'ego. Pierwsze dedykowane artyście muzeum powstało w 1970 roku we francuskim mieście Gortes. Sześć lat później otwarte zostało muzeum w Aix-en-Provance oraz w rodzimej miejscowości Pecs na Węgrzech. We współpracy z architektami Dominique Ronsseray oraz Johnem Sonnierem, powstał wyjątkowy projekt siedziby muzeum, który stał się ucieleśnieniem marzeń artysty zawartych przed laty w "Żółtym manifeście" - połączenie własnej sztuki z architekturą.

Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.