Pochód na Wawel. Grupa Batorego

Na kompozycję, w której artysta przedstawił własną wizję dziejów Polski oraz królewskich mieszkańców zamku wawelskiego, składają się grupy: Jagiellonów, renesansowa, Batorego oraz Zygmunta III. Grupa Batorego to postać króla, kanclerza Jana Zamoyskiego oraz towarzyszących im husarzy. Całą kompozycję - o dł. 35 m - miały tworzyć 52 figury o wys. 3,5 m. Gigantyczne przedsięwzięcie nigdy nie zostało wykonane. Powstały jedynie rzeźby w skali 1:5 i 1:10 oraz szereg fragmentów w różnych skalach. Pierwszy model w glinie ukończony został 1908. W latach 1908-11 Szymanowski wykonał model w glinie w skali 1:5, eksponowany XI 1911 w Wiedniu, a następnie w Warszawie, Krakowie i Lwowie. Rzeźbę wystawiono jeszcze w 1920 w Poznaniu. Poszczególne fragmenty projektu dzieła, wykonane w różnej skali i różnych materiałach, przechowywane są w znakomitej większości w najważniejszych polskich muzeach. Lit.: H. Kotkowska-Bareja, "Wacław Szymanowski. 1859-1930". Katalog Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 1981 (tamże bardzo obszerna bibliografia obiektu). K. Mikocka-Rachubowa, "Rzeźba polska XIX wieku. Od klasycyzmu do symbolizmu". Katalog zbiorów. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1993. Zob. analogiczne prace, zakupione przez Zamek Królewski na Wawelu - Państwowe Zbiory Sztuki, Biuletyn Zamówień Publicznych nr 122 z dnia 17 VI 2005.