Paysage de Fontarabie [Widok Fontarabii] , 1923

MONDZAIN Szymon (Simon, Szmaj)
Szymon Mondzain (Simon, Szamaj Mondszajn) - urodził się w 1890 r w Chełmie, zmarł w 1979 r w Paryżu. Studia artystyczne w warszawskiej SSP odbył w l. 1906-1908 u K. Stabrowskiego, następnie w krakowskiej ASP u J. Pankiewicza i warszawskim TZSP. W Zachęcie wystawiał także w l. 1911-1912. W 1912 wyjechał na stałe do Paryża. Wystawiał na paryskich Salonach: Jesiennym, Niezależnych, Tuilleries. Wystawiał swoje prace w ramach prezentacji polskiej sztuki m.in. na Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Nowym Jorku w 1933 r. W młodości pod silnym wpływem twórczości Cezanne`a. Utrzymywał kontakty z elitą artystyczną Paryża, m.in. z G. Apollinairem, A. Salmonem, M. Vlaminckiem i P. Picassem. W 1913 r. malował w Bretanii, w następnym roku w Hiszpanii.  Prezentował swą twórczość także w paryskich galeriach, m.in. Guillaume, Druet i Callot. Odbył szereg podróży po Europie; od 1925 r. często odwiedzał Algierię, gdzie przeżył okres II wojny światowej. Do Paryża powrócił w 1965 r. Powstałe we wczesnej fazie twórczości Mondzaina pejzaże z południowej Francji i martwe natury ujawniają silny wpływ sztuki Cézanne'a. Artysta czerpał inspiracje także z malarstwa Deraina, tworząc kompozycje o zgeometryzowanych, addytywnie zestawianych formach utrzymane w mrocznej, wąskiej tonacji kolorystycznej. W l. 20. malował wielofiguralne, alegoryczne sceny i portrety przestylizowane na wzór malarstwa włoskiego quattrocenta. Z czasem Mondzain zdecydowanie rozjaśnił paletę; wykonywał realistyczne portrety, malował pejzaże z Algierii oraz dekoracyjnie ujęte kompozycje z arabskimi motywami.