Dr Christina Weiss, senator ds. kultury w Hamburgu (od 2002 minister stanu ds. kultury i mediów RFN): fragmenty mowy powitalnej, otwierającej wystawę indywidualną Jana de Weryhy-Wysoczańskiego w hamburskim DB-Ausbesserungswerk, 2000 r.
(...) Biografia Jana de Weryhy-Wysoczańskiego odzwierciedla po troszę pełne zmian stosunki pomiędzy Niemcami i Polską. Urodzony w Gdańsku, przenosi się w wieku lat 31 do Hamburga, w czasach działania ruchu Solidarności, i zostaje tutaj członkiem Związku Atrystów w Niemczech. Zmiana miejsca, jak ta wtedy, była zmianą jednego systemu politycznego na drugi, jednego światopoglądu w inny, zupełnie przeciwstawny, który nie mógł przecież bez wywarcia piętna na ludziach czy artystach po prostu zniknąć bez śladu.
W twórczości de Weryhy-Wysoczańskiego wyczuwa się silny wpływ amerykańskiej Minimal Art, szczególnie zaś wczesnych dzieł Carla Andréa z lat sześćdziesiątych. Chodzi tu niewątpliwie o pokrewieństwo twórczego myślenia, łączące obu artystόw. Carl André myśli strukturami, starając się konsekwentnie o powrót do pierwszorzędności struktury. Stara się on odejść od wymyślonej przez artystów formy, co więcej, zupełnie odchodzi od hierarchii kompozycji i indywidualności artystycznego charakteru. Czy jak formułuje to Sol LeWitt: „Forma pozostawiona sobie ma tylko ograniczone znaczenie, pozostaje gramatyką całej pracy”.
Na pierwszy rzut oka można by określiċ Weryhę jako późnoeuropejskiego przedstawiciela Minimal Art. Przyglądając się jednak bliżej, staje się jasne, że Weryha stawia takie wymagania, w których to Minimal Art zajmuje zgoła odmienne stanowisko. Naturalne procesy natury łączą się u niego z wolą racjonalnego tworzenia. Czysta forma Minimal Art uzyskuje podwójne znaczenie. Na przykład świadomie nie unika on indywidualnych śladów narzędzia, pozostawianych na materiale poprzez jego obróbkę, przeciwnie - stawia je w centrum zainteresowania. Narzędzia takie jak piła spalinowa, siekiera czy dłuto pozostawiają po sobie w jego pracach bardzo zróżnicowane powierzchnie. Poza tym uwielbia on swoje na wskroś minimalistycznie działające formacje, których zupełnie świadomie szuka w najprostszych wzorcach natury, jak np. w kopcach mrówek, pszczelich gniazdach, czy też w pojawiających się często archaicznych konstrukcjach przypominających igloo, kolumny, wieże z prosto ułożonymi, jakby do suszenia stosami drewna.
W pracach Weryhy natura, jak również naturalny charakter materiału stają się punktem wyjścia zarówno dla idei, jak i procesów twórczych. Rzeźby jego żyją poprzez konfrontację obrobionego i nieobrobionego, dotkniętego i niedotkniętego materiału. Jednocześnie bardzo świadomie rozczarowuje on oczekiwania odbiorcy, który zwykle przedkłada obrobione części rzeźby ponad te, które nie są dotknięte ręką artysty, a więc nieobrobione.
Szanowne Panie, Panowie, procesy historyczne, takie jak integracja europejska, oczekiwane rozszerzenie EU na Wschód, stawiają bardzo wysokie wymogi przed koniecznością komunikowania się, gotowością wspólnego, kreatywnego opracowywania problemów aktualnych, problemów historycznego obciążenia, jak i wspólnych szans na przyszłość. Kultura, sztuki, artyści, znane były zawsze ze swej gotowości do eksperymentu, do przekraczania granic, kwestionowania przyjętego, do rozwijania instrumentarium, które mogłoby posłużyć do współpracy z innymi modelami o odmiennym charakterze. Oni właśnie stworzyli sposób porozumiewania się, stojący ponad wszelkimi możliwymi granicami.
W tym właśnie kontekście widziana być powinna wystawa, którą dzisiaj otwieramy, jako żyjący znak. Bo przecież Jan de Weryha-Wysoczański jest polsko-niemieckim artystą, w którego pracy historia i tradycje naszych obu krajów mają bezsprzeczny wpływ. I jeszcze jedno, kto zechce zrozumieć prace znajdujące się na tej wystawie nie potrzebuje do tego znajomości języka polskiego czy niemieckiego, powinien zdać się po prostu tylko na własne oczy.


Ausstellungsprojekt 2004 Kunsthalle Wilhelmshaven (Dr. Daniel Spanke, Leiter der Kunsthalle)
Strenges Holz - Zeitgenössische Holzskulptur im Spannungsfeld von Ordnung und Organik. (Helga Weihs, Heiner Szamida, Jan de Weryha-Wysoczański)
Die Kunsthalle Wilhelmshaven plant für die erste Hälfte des Jahres 2004 eine Gruppenausstellung, die Werke von drei Künstlerinnen und Künstlern versammelt. Der gemeinsame Nenner wird dabei die Arbeit mit dem organischen Material Holz sein, seinen natürlichen Eigentümlichkeiten und besonderen Werkeigenschaften, das in eine künstlerische Ordnungsgestalt gebracht wird. Das Spannungsfeld zwischen dieser jeweils sehr spezifischen künstlerischen Ordnungsgestalt und der charakteristischen Organik des Materials Holz ist das Thema im Schaffen von Helga Weihs, von Heiner Szamida und von Jan de Weryha-Wysoczański. [...]
In das Spannungsfeld von minimalistischer und ornamentaler Wirkung setzt Jan de Weryha-Wysoczański (geb. 1950 in Gdańsk, lebt und arbeitet in Hamburg) seine Werke durch die Bildung großformatiger Holztafelobjekte aus verschiedenfarbigen Hölzern. In seinen Arbeiten kontrastiert ein spielerischer Materialumgang mit der Monumentalität und Kraft, die von dem zum Teil roh und berindet gelassenen Holzstücken ausgeht, auf höchst eindrucksvolle Weise. Dem Pathos des urwüchsigen Stoffes setzt der Künstler seine gestalterische Fantasie entgegen, die sich dennoch stets aus den Eigenschaften des Holzes selbst entwickelt. So gleichen seine Objekte oft Bibliotheken der verschiedenen Holzcharaktere, wobei die Individualität eines jeden Elementes sich sowohl zum Eindruck eines auf die Harmonie des Ganzen abgestimmten Werkes zusammenschließt als auch diese Individualitäten stets gewahrt bleiben.
In ihren Werken setzen sich Helga Weihs, Heiner Szamida und Jan de Weryha-Wysoczański mit den Gegebenheiten des Materials Holz auf so eigenständige wie spannende Weise auseinander. Sie entwickeln jeweils ganz verschiedene und individuelle Möglichkeiten, das Verhältnis von formender Kultur zu gewachsener Natur nicht als Gegensatz sondern exemplarisch im Kunstwerk als eine Gegensätze aufhebende Grundlage menschlichen Handelns zu verstehen. Durch die Versammlung von Werken dieser drei Künstler in der Ausstellung Strenges Holz will die Kunsthalle Wilhelmshaven dieses Verständnis befördern und zur Diskussion stellen. Begleitende Vorträge, zielgruppenspezifizierte Führungen und Workshops sollen dieses Ziel ausstellungsbegleitend unterstützen.

Nagrody:
1971 - I nagroda za rzeźbę w konkursie PWSSP w Gdańsku
1975 - III nagroda za rzeźbę w Ogólnopolskim Konkursie Artystycznym Wyższych Szkół Plastycznych
1978 - Wyróżnienie w Konkursie na Formę Plastyczną Nawiązującą do Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdańsk
1998 - I nagroda, Prix du Jury, w Salonie Wiosennym ‘98, ufundowana przez ministra kultury Luksemburga (Europejski Konkurs Sztuki Współczesnej w Luksemburgu)

Wybrane wystawy indywidualne:
1998 - Artysta i natura. Historia pewnej kolaboracji, Galerie Kunst im Licht, Hamburg;
2000 - Jan de Weryha-Wysoczański. Obiekty w drewnie 1999–2000, DB-Ausbesserungswerk, Hamburg;
2002 - Obiekty w drewnie 2000–2002. DB-Ausbesserungswerk, Hamburg;
2003 - Obiekty w drewnie 1997–2003, stała wystawa, DB-Ausbesserungswerk, Hamburg;
2005 - Drewno – archiwum, Galeria Sztuki PATIO, Łódź;
2005 - Epifanie natury w poźno-nowoczesnym świecie, Galeria Szyb Wilson, Katowice;
2005 - Obiekty z drewna, Galerie im FeuerWerk, Fügen/Zillertal/Austria

Wybrane wystawy zbiorowe:
1978 - Arsenał, BWA, Poznań; Stowarzyszenie Architektów Polskich, Gdańsk;
1979 - Galerie bei der Komödie, Augsburg/Niemcy;
1988 - Lauenburska Akademia Kultury i Nauki, Mölln/Niemcy;
1992 - Park Art Center Bozeman, Montana/USA;
1993 - Paris Gibson Square Museum of Art, Montana;
1996 - Impresje, Muzeum Rade, Reinbek/Niemcy;
1999 - Na czasie. 100 hamburskich artystów w mieście spichlerzy, Hamburg;
2002 - Galerie am Leewasser, Brunnen/Szwajcaria;
2002 - 8. Wystawa SztukiNatur-mensch, (Andreas-Kunstpreis), Sankt Andreasberg/Niemcy;
2004 - J. de Weryha-Wysoczańśki und L. Brusselmans, Art Forum Galerie, Antwerpia/Belgia;
2004 - Strenges Holz, Kunsthalle Wilhelmshaven/Niemcy;
2005 - „13x13”, Kunstverein Harburger Bahnhof i Muzeum Helms, Hamburg;
2005 - Polscy artyści plastycy - dzieciom, BWA Wałbrzyska Galeria Sztuki „Zamek Książ”, Wałbrzych