Botticelli - od Lorenzo Wspaniałego do Savonaroli

Spróbujmy sobie wyobrazić, że za ponad 400 lat pokazywany będzie ideał kobiety przełomu XX i XXI wieku. Pewnie jako wzory kobiecej piękności przedstawiane będą Brigitte Bardot, Marilyn Monroe, czy też wysmukłe modelki pokazywane dziś na okładkach magazynów. 
Takie pytanie trzeba sobie zadać oglądając paryską wystawę mistrza Botticellego. Jego kobiety są piękne, eleganckie, aż wyrafinowane. 

Botticelli, Portret Młodej Kobiety

 
 
O Sandro Botticelli, a właściwie Alessandro di Mariano Filipepi (1445-1510), włoskim malarzu wczesnego Renesansu wiadomo niewiele. Był synem garbarza i całe życie mieszkał u starszego brata, który był złotnikiem. To na pewno więc nie w biografii Botticellego znajdziemy wytłumaczenie jego malarstwa. Sam artysta zdaje się bardziej przedstawiać epokę, w której żyje, niż swoje osobiste doświadczenia. Już sama nazwa wystawy charakteryzuje twórczość Botticellego sytuując ją pomiędzy dwoma wybitnymi postaciami Quatrocento: Savanarolą i Lorenzo. 
 
Girolamo Savonarola (1452-1498), włoski kaznodzieja, dominikanin, reformator religijno-polityczny, na dwieście lat przed Lutrem domagał się radykalnej reformy Kościoła i przepowiadał nadejście "gniewu Bożego”, ale oskarżony o herezję – spłonął na stosie. Lorenzo zaś, zwany Wspaniałym (1449-1492), był najsłynniejszym z Medyceuszy, a także czołową postacią włoskiego Renesansu. Wybitny znawca i mecenas sztuki, pod jego protekcją tworzyli prócz Botticellego, między innymi Michał Anioł i Leonardo da Vinci.   

Portret Lorenzo Wspaniałego

  
 
 
 
Oprócz dwudziestu dzieł Botticellego w paryskim Pałacu Luksemburskim wystawiono sześć jego rysunków i siedem dzieł współczesnych mu mistrzów: Filippino Lippi, Pierro de Cossimo i Leonardo da Vinci, którego rysunek mężczyzny („Anioł Wcielony”) w pełnej erekcji stanowi jeden z pikantniejszych punktów wystawy.
   

Filippini Lippi, Trzej Archaniołowie i Tobia

Da Vinci, Anioł Wcielony

    
   

Muzeum francuskiego senatu charakteryzowało dotąd intymne oświetlenie. Tym razem dzieła eksponowane są w pełnym świetle, co jeszcze bardziej pozwala zobaczyć z jak wielką dokładnością malował Botticelli. Ktoś powiedział, że krzyżujące palce postacie, u Botticellego nie robią tego nigdy bez powodu. Wystarczy zwrócić uwagę na ręce Pallas obejmujące czuprynę Centaura, nieznanego młodzieńca trzymającego medal, czy świętego Augustyna, aby zobaczyć, że w dłoniach malowanych przez Botticellego jest jakaś tajemnica. 
  
  

Pallas i Centaur

Święty Augustyn

   
Podobnie jak z dbałością o detal. W „Zwiastowaniu”, namalowanym wcześniej, niż ogłoszenie dogmatu o niepokalanym poczęciu - na łóżku Matki Boskiej leży jedna poduszka, co może sugerować, że Maria mieszka samotnie. Wizerunek Matki Boskiej w wykonaniu Botticellego odszedł od posągowego wyobrażenia Najświętszej Marii Panny i przemienił się w portret pięknej, młodej niewiasty.
 
  
 
 
 
Mówi się, że to właśnie umiłowanie szczegółu i skrajny realizm sprawiły, że moda na Botticellego ustępowała miejsca malarstwu Rafaela, czy da Vinci. I choć do Paryża nie przywieziono z Florencji ani najsłynniejszego jego dzieła - „Narodzin Wenus”, ani „Wiosny”, a ilustracje do „Boskiej Komedii zostały w Berlinie, to „na poszukiwaniu detali” w Muzeum Luksemburskim można spędzić sporo czasu. Życie i twórczość artysty przebiegały w czasach wielkiego rozkwitu Florencji pod rządami Medyceuszy a także w czasie mrocznej, ascetycznej dyktatury Savanaroli. Sandro Botticelli zmarł w zapomnieniu w 1510 roku. Jego wielkość i nowatorstwo odkryte zostały przez następne pokolenie mistrzów Renesansu.
 
 

Portret Savonarola

Miejsce wystawy: 

Musée du Luxembourg
19 rue de Vaugirard, 75006 Paryż

Muzeum otwarte od piątku do poniedziałku : 11 – 22.30 i od wtorku do czwartku: 11 - 19 
 
Rezerwacja i informacje : www.expobotticelli.com
telefon : (33) 1 42 34 25 95
Fax : 01 45 44 57 33
Metro : Saint-Sulpice, Odéon / RER B : Luxembourg
Autobusy : 84, 58, 89 : Musée du Luxembourg, Sénat
Wstep: 9 euro, ulgowy: 6.
   
    
Wystawa czynna do 22 lutego 2003

Relacja przygotowana przez Artinfo.pl