Doświadczenie Materii - wystawa zbiorowa

Dnia 1 lutego 2005 roku w Galerii Piekary odbył się wernisaż wystawy „Doświadczenie Materii”. Zaprezentowane zostały prace artystów: Jana Berdyszaka, Juliana Jończyka, Bronisława Kierzkowskiego, Aleksandra Kobzdeja, Lecha Kunki, Jadwigi Maziarskiej, Romana Owidzkiego, Teresy Rudowicz, Bronisława Schlabsa, Antoniego Starczewskiego, Jonasza Sterna, Andrzeja Szewczyka, Witolda Urbanowicza, Mariana Warzechy, Krystyna Zielińskiego, Jana Ziemskiego. 

Oto fragment tekstu z katalogu autorstwa Włodzimierza Nowaczyka:
”W roku 1960 Aleksander Wojciechowski napisał w katalogu wystawy prac Bronisława Kierzkowskiego w galerii Krzywe koło – „Kierzkowski maluje nie używając farby olejnej. „Maluje” stiukiem, siatką metalową, drutami. Pręty żelazne i blachy pogrąża w jasnej materii gipsowo-klejowej. W ten sposób powstają prace z pogranicza malarstwa i rzeźby.”

Tym cytatem wtargnęliśmy w jeden z najciekawszych etapów polskiej nowoczesności – malarstwo materii. Konsekwencje malarstwa gestu, zaprzeczenie ryzykownej tezy o jego szybkim wyczerpaniu. Informel trwał w początku lat sześćdziesiątych, ewaluował w kierunku poszukiwań fakturalnych. Kierzkowski malował zaprawą gipsową, Jadwiga Madziarska komponowała swe prace ze stearyny, Jonasz Stern szukał jeszcze innych materii. Te poszukiwania otwarły nowe możliwości. Artyści odnaleźli pole do niezwykle ciekawych poszukiwań. Doktrynerski w swych założeniach informel stworzył u progu swego kresu nieskrępowany zakres nowych i jakże ożywczych poetyk. Artyści w swych kompozycjach malarskich jak i rzeźbiarze odkryli nieznane dotąd możliwości kreacji. Obrazy nie musiały być malowane farba olejną, a rzeźby już nie były tylko z gipsu czy brązu. Nowoczesność szła w kierunku innych materiałów, podskórnie zapowiadając pop art. czy assamblage. 

Metaforą „doświadczenie materii” pragnęlibyśmy określić poszukiwania wyrosłe z przekraczających malarstwo gestu, a także ich różnorakie konsekwencje. Stąd na tej wystawie prace odległe już, historyczne, jak i niemalże współczesne. To tytułowe doświadczenie trwa, nie zostało wyczerpane. Jego konsekwencje odnajdujemy zarówno w późnej twórczości Jadwigi Madziarskiej, jak i ostatnich pracach Andrzeja Szewczyka. Materia fascynowała, fascynuje i będzie fascynować twórców. Odległy czas od poszukiwań „Merz” Kurta Schwittersa poprzez dokonania Josepha Beuysa aż do wyciszonych prac Mirosława Bałki jest jedną z definicji sztuki dwudziestego wieku. Przypatrywanie się materiałom, ich fakturom, odnajdywanie ukrytych w nich możliwości, to jedna z licznych dróg artystycznych ekspresji.

Około trzydziestu prac malowanych: gipsem, układanych kośćmi, komponowanych stearyną, smołą, rzeźb ze stali, próbuje odnaleźć kolejną prawdę o sztuce drugiej połowy dwudziestego wieku.
Stulecia, w którym „doświadczenie materii” było jednym z kluczowych poszukiwań i poetyk.”