Jerzy Nowosielski - Obrazy, rysunki, grafiki - wystawa

To, czego nie zobaczymy na wystawie Jerzego Nowosielskiego w „Zachęcie”, będziemy mieć okazję obejrzeć w galerii Art NEW Media. Ekspozycja, to 22 prace, na które składają się obrazy, grafiki i rysunki. Jest to wystawa retrospektywna z okazji 80. rocznicy urodzin artysty. Olejny „Portret” z 1946 r., modelowy „Pejzaż” z 1979 r. i wreszcie schyłkowe abstrakcje z 1998 r. pozwalają prześledzić ewolucje twórczości Nowosielskiego. Wychodząc od ekspresjonizmu, postimpresjonizmu i inspiracji malarstwem M. Utrilla (z tzw. „białego okresu”) Nowosielski w późniejszym czasie zasymilował estetykę starorosyjskiej ikony. Stopniowo upraszczał figurację postaci /pod wpływem obserwacji A. Modiglianiego/ aż do metafizycznej abstrakcji przywołującej na myśl neoplastycznyczne, jednoprzestrzenne akrobacje P. Mondriana.

Galeria szczególnie poleca, „znakomity, nigdy nie publikowany i niewystawiany”, jak jesteśmy zapewniani z informacji prasowej wystawy, gwasz z początku lat 50. „Akt przed lustrem”. Akty Nowosielskiego z piątej dekady zeszłego stulecia, tak jak portrety i pejzaże, to manifestacje surowych, wyizolowanych i uproszczonych bytów na hipnotycznych, jednolitych tłach. Galeria zwraca uwagę także na unikatowy drzeworyt z 1960 r. - „Akt”. I informuje, iż na wystawie można zobaczyć „dwie odbitki tej samej kompozycji wykonane na różnych papierach”. Polecany jest również świetny olej „Kobiety we wnętrzu” z 1977 r., gdzie artysta podejmuje rzadki w swej twórczości temat perspektywy. W latach 70. tło w pracach Nowosielskiego wyraźnie się uabstrakcyjnia a postacie, wydobywane barwą, zdają się być pogrążone w medytacyjnej, ponadczasowej otchłani.
Cała twórczość Jerzego Nowosielskiego naznaczona jest „piętnem” ikony, będącej kluczem w rozstrzyganiu dylematów figuracji i abstrakcji. Te z pozoru sprzeczne tendencje, cytując artystę, „spotykają się na jednej płaszczyźnie, w jednakowych proporcjach, w jednakowym, jeśli można się tak wyrazić, stężeniu. W ikonie abstrakcja istnieje tak samo jawnie jak iluzja postaci czy obecność mistyfikacji przedmiotu”. Stąd, uduchowiony surrealizm, filozoficzny abstrakt i natchniona naiwność twórczości Nowosielskiego znajduje swe teologiczne ukojenie w formule ikony, organizującej psychofizyczną topografię człowieka.
Paweł Jasica w ikonach Nowosielskiego widzi wyzwanie dla współczesnego artysty malarza. Ja bym jeszcze dodał religijne natchnienie i ezoterykę doznań, jakie przeżywać miałem sposobność przy lampce wybornego wina i w przesympatycznym towarzystwie galerii Art NEW media. 

   
 
 
 Wybrane prace prezentowane na wystawie:
 

  
  Nota biograficzna:

      
Jerzy Nowosielski (ur. 1923) - malarz, rysownik, scenograf. Jeden z najwybitniejszych polskich artystów współczesnych. W latach 1976-1992 profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od 1944 członek Polskiej Akademii Umiejętności. Członek Grupy Młodych Plastyków i Grupy Krakowskiej. Inspiracją malarskiego sposobu organizowania wizji człowieka - jego twarzy i całego ciała - jest ikona, a w pozostałych tematach zaznacza się wpływ surrealizmu, malarstwa abstrakcyjnego i sztuki naiwnej. Pejzaże często o charakterze kontemplacyjnym, traktowane w duchu syntezy graniczącej z abstrakcją. Wyrazistej kolorystyce płócien towarzyszy oszczędna gama barw. Prace w licznych zbiorach muzealnych w Polsce i w kolekcjach prywatnych (USA, Kanada, Francja, Niemcy). W 1993 został laureatem Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury.

    
 
Wystawa czynna do 30 kwietnia 2003
 
Wystawa połączona jest ze sprzedażą prac.   
  
   
Tekst i zdjęcia: Łukasz Wójcicki
Relacja przygotowana dla Artinfo.pl